چک برگشتی: زندان داره یا نه؟ راه نجات چیه؟

چک برگشتی یکی از موضوعات رایج در دادگاه‌های ایران است که به دلیل عدم پرداخت چک توسط صادرکننده یا دریافت‌کننده آن ایجاد می‌شود. در این مقاله، به بررسی جزئیات چک برگشتی و تبعات آن از جمله امکان صدور حکم زندان پرداخته خواهد شد. همچنین، راهکارهایی برای جلوگیری از مشکلات حقوقی و کیفری ناشی از چک برگشتی توضیح داده می‌شود.

فهرست مطالب

• چک برگشتی چیست و چرا مسئله‌ساز است؟
• آیا چک برگشتی حکم زندان دارد؟
• مهلت شکایت کیفری در چک برگشتی
• راه‌های جلوگیری از زندان در صورت چک برگشتی
• ممنوع‌الخروجی و توقیف اموال در چک برگشتی
• آیا چک الکترونیکی هم برگشت می‌خورد؟
• مشاوره حقوقی: چه زمانی باید اقدام کرد؟
• نتیجه‌گیری

چک برگشتی چیست و چرا مسئله‌ساز است؟

چک برگشتی زمانی رخ می‌دهد که فرد صادرکننده چک موجودی کافی در حساب بانکی خود برای پرداخت مبلغ چک نداشته باشد. در چنین شرایطی، بانک به دارنده چک گواهی عدم پرداخت صادر می‌کند که این گواهی اولین قدم در پیگیری حقوقی یا کیفری است.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

آیا چک برگشتی حکم زندان دارد؟

پاسخ به این سوال بستگی به نوع چک و شرایط صادرکننده آن دارد. چک‌ها به دو دسته «کیفری» و «حقوقی» تقسیم می‌شوند:

1. چک کیفری: در صورتی که چک صادر شده شرایط خاصی را داشته باشد، صادرکننده آن ممکن است با مجازات حبس تا دو سال روبه‌رو شود. شرایطی که چک را کیفری می‌کند عبارتند از:
   • چک بدون تاریخ یا تاریخ‌دار ولی به تاریخ روز صادر شده باشد.
   • چک بدون قید ضمانت یا شرط باشد.
   • چک به نفع طلب واقعی صادر شده باشد.
   • صادرکننده سوءنیت داشته و از عدم موجودی حساب خود آگاه بوده باشد.
2. چک حقوقی: در صورتی که چک به عنوان ضمانت داده شود یا شکایت کیفری خارج از مهلت قانونی (۶ ماه) صورت گیرد، چک حقوقی تلقی می‌شود. در این حالت، حکم حبس صادر نخواهد شد، اما دارنده چک می‌تواند از طریق دادگاه برای توقیف اموال یا ممنوع‌الخروجی اقدام کند.

مهلت شکایت کیفری در چک برگشتی

• دارنده چک ۶ ماه از تاریخ صدور چک فرصت دارد تا برای دریافت گواهی عدم پرداخت اقدام کند.
• پس از دریافت گواهی، ۶ ماه دیگر برای طرح شکایت کیفری زمان دارد. بعد از گذشت این مدت، شکایت تنها می‌تواند به صورت حقوقی مطرح شود و در این صورت دیگر امکان صدور حکم حبس وجود ندارد.

راه‌های جلوگیری از زندان در صورت چک برگشتی

اگر چک صادر شده کیفری باشد و شکایت در مهلت قانونی صورت گرفته باشد، راه‌های زیر می‌تواند به جلوگیری از حکم زندان کمک کند:

1. پرداخت بدهی قبل از صدور حکم قطعی.
2. رسیدن به توافق با شاکی.
3. اعتراض به رأی کیفری و دفاع درست در دادگاه.
4. اثبات ضمانتی بودن چک یا تقلب در امضای چک.
5. اعسار (عدم توانایی در پرداخت) و درخواست تقسیط بدهی.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

ممنوع‌الخروجی و توقیف اموال در چک برگشتی

چه شکایت حقوقی باشد و چه کیفری، دادگاه می‌تواند برای جلوگیری از فرار مالی، حکم ممنوع‌الخروجی صادر کند یا اموال شخص بدهکار را توقیف نماید. این اقدامات به معنای مسدود شدن حساب‌ها و دارایی‌های شخص بدهکار تا زمان تسویه بدهی است.

آیا چک الکترونیکی هم برگشت می‌خورد؟

بله، با اجباری شدن صدور چک از طریق سامانه صیاد، چک‌های الکترونیکی نیز ممکن است برگشت بخورند. اما پیگیری آنها سریع‌تر و راحت‌تر است چرا که اطلاعات صادرکننده و گیرنده چک به‌صورت رسمی ثبت می‌شود.

مشاوره حقوقی: چه زمانی باید اقدام کرد؟

در صورتی که:

• چکی کشیده‌اید که احتمال برگشت خوردن آن وجود دارد.
• چکی در دست دارید که پاس نشده است.
• تهدید به شکایت از شما شده است.
• حکم جلب برای شما صادر شده است.

حتماً با یک مشاور حقوقی تماس بگیرید. مشاوره حقوقی می‌تواند به شما کمک کند تا از مشکلات بزرگ جلوگیری کرده و اقدامات لازم را به‌موقع انجام دهید.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

نتیجه‌گیری

چک برگشتی می‌تواند تبعات حقوقی و کیفری داشته باشد. اگرچه در برخی موارد ممکن است حکم زندان صادر شود، اما با آگاهی از حقوق خود و اقدام به‌موقع، می‌توان از بدترین حالت‌ها جلوگیری کرد. مشاوره حقوقی می‌تواند کمک بزرگی در این مسیر باشد و از عواقب منفی جلوگیری کند.