شکایت از پدر برای گرفتن ارث در ایران: راهنمای جامع حقوقی در سال ۱۴۰۴

  • 5 دقیقه

 

ارث حقی قانونی است که به وراث متوفی تعلق می‌گیرد و در ایران بر اساس قانون مدنی (مصوب ۱۳۱۴) و قانون امور حسبی (مصوب ۱۳۱۹) تنظیم می‌شود. گاهی اوقات، وراث (مانند فرزندان) به دلیل عدم دسترسی به سهم‌الارث خود یا ممانعت والدین (مانند پدر) از دریافت آن، ناچار به طرح شکایت می‌شوند. شکایت از پدر برای گرفتن ارث معمولاً در مواردی رخ می‌دهد که پدر اموال مادر متوفی یا اموال مشترک را تصرف کرده یا مانع تقسیم ارث شده است. این مقاله، مانند یک کتاب راهنما، با زبانی ساده و روان، شرایط شکایت، فرآیند قانونی، مدارک مورد نیاز، نمونه دادخواست، چالش‌ها، و نکات حقوقی را توضیح می‌دهد تا حتی بدون دانش حقوقی، بتوانید موضوع را درک کنید. اگر درگیر دعوای ارث هستید، این راهنما به شما کمک می‌کند و مشاوره حقوقی می‌تواند از حقوق شما دفاع کند.

برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.

فهرست مطالب

ارث در قانون ایران چیست؟

بر اساس ماده ۸۶۱ قانون مدنی، ارث حقی است که پس از فوت شخص به وراث او (مانند فرزندان، همسر، یا والدین) منتقل می‌شود. وراث به دو دسته تقسیم می‌شوند:

  • وراث نسبی: مانند فرزندان و والدین.
  • وراث سببی: مانند همسر.

فرزندان از والدین خود (پدر یا مادر) ارث می‌برند و سهم‌الارث آن‌ها بر اساس ماده ۹۰۶ قانون مدنی تعیین می‌شود. اگر مادر فوت کرده باشد و پدر زنده باشد، ممکن است پدر به‌عنوان یکی از وراث یا مدیر ترکه، اموال را تصرف کند، که در این صورت فرزندان می‌توانند برای مطالبه سهم خود اقدام کنند.

سهم‌الارث فرزندان

  • از مادر متوفی: فرزندان و همسر (پدر) به نسبت مشخص ارث می‌برند (ماده ۹۱۳ قانون مدنی). مثلاً، اگر متوفی همسر و فرزندان داشته باشد، همسر یک‌چهارم و فرزندان باقی‌مانده را به تساوی تقسیم می‌کنند.
  • از پدر متوفی: فرزندان به همراه همسر یا والدین متوفی ارث می‌برند (ماده ۹۰۷).

برای مثال، در پرونده‌ای در سال ۱۴۰۳ در تهران، فرزندان با شکایت از پدر، موفق شدند سهم‌الارث خود از اموال مادر متوفی را دریافت کنند.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

شرایط شکایت از پدر برای گرفتن ارث

برای طرح شکایت علیه پدر جهت مطالبه ارث، شرایط زیر باید رعایت شود:

  1. فوت یکی از والدین: ارث تنها پس از فوت یکی از والدین (معمولاً مادر) مطرح می‌شود.
  2. اثبات نسب: رابطه خویشاوندی (فرزندی) باید با مدارک هویتی (مانند شناسنامه) اثبات شود.
  3. وجود اموال: باید ثابت شود که متوفی اموالی (مثل ملک، پول، یا خودرو) داشته است.
  4. ممانعت پدر: پدر باید مانع دسترسی فرزند به سهم‌الارث شده باشد یا اموال را به‌صورت غیرقانونی تصرف کرده باشد.
  5. تقسیم ترکه: اگر ترکه (اموال متوفی) تقسیم نشده باشد، فرزند می‌تواند درخواست تقسیم ارث کند (ماده ۳۰۰ قانون امور حسبی).

محدودیت‌ها:

  • اگر پدر به‌عنوان وصی یا مدیر ترکه عمل می‌کند، باید ثابت شود که از اختیارات خود سوءاستفاده کرده است.
  • در صورت انتقال اموال توسط پدر قبل از فوت مادر، اثبات سوءنیت دشوار است.
  • مهلت قانونی برای مطالبه ارث وجود ندارد، اما تأخیر ممکن است جمع‌آوری شواهد را سخت کند.

    برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.

مدارک مورد نیاز برای شکایت

  1. گواهی انحصار وراثت: صادره از شورای حل اختلاف برای تعیین وراث و سهم‌الارث (ماده ۳۶۰ قانون امور حسبی).
  2. مدارک هویتی: کپی شناسنامه و کارت ملی شاکی و متوفی.
  3. سند فوت: گواهی فوت والد متوفی (از ثبت احوال).
  4. مدارک اموال: اسناد مالکیت (مانند سند ملک یا خودرو) یا شواهد بانکی.
  5. فیش هزینه دادرسی: حدود ۵۰۰ هزار تا ۱ میلیون ریال در سال ۱۴۰۴.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

فرآیند شکایت از پدر برای گرفتن ارث

۱. دریافت گواهی انحصار وراثت

  • مراجعه به شورای حل اختلاف محل فوت والد (sabteahval.ir).
  • ارائه مدارک هویتی، گواهی فوت، و لیست اموال.
  • صدور گواهی انحصار وراثت ظرف ۱ تا ۲ ماه.

۲. جمع‌آوری شواهد

  • اسناد اموال، شهادت‌نامه، یا مدارکی که نشان‌دهنده تصرف غیرقانونی پدر باشد.
  • در صورت نیاز، درخواست استعلام از اداره ثبت اسناد یا بانک‌ها.

    برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.

۳. ثبت دادخواست

  • دادگاه خانواده یا عمومی حقوقی: بسته به موضوع (تقسیم ارث یا مطالبه سهم)، دادخواست در سامانه ثنا (sana.adliran.ir) یا دفاتر خدمات قضایی ثبت می‌شود.
  • استناد به مواد ۸۶۱، ۹۰۶، و ۹۱۳ قانون مدنی و ماده ۳۰۰ قانون امور حسبی.

۴. رسیدگی در دادگاه

  • قاضی با بررسی مدارک، شهادت‌ها، و گواهی انحصار وراثت، رأی صادر می‌کند.
  • امکان اعتراض به رأی در دادگاه تجدیدنظر وجود دارد.

نمونه دادخواست مطالبه سهم‌الارث از پدر

بسمه تعالی
دادخواست مطالبه سهم‌الارث
به: شعبه [شماره] دادگاه عمومی حقوقی [نام شهر]

مشخصات خواهان:
نام و نام خانوادگی: [نام فرزند]
کد ملی: [کد ملی]
آدرس: [آدرس دقیق، شامل کد پستی]

مشخصات خوانده:
نام و نام خانوادگی: [نام پدر]
کد ملی: [کد ملی]
آدرس: [آدرس دقیق یا نامعلوم]

موضوع: مطالبه سهم‌الارث از اموال متوفی، با استناد به مواد ۸۶۱ و ۹۰۶ قانون مدنی و ماده ۳۰۰ قانون امور حسبی

شرح دادخواست:
احتراماً، اینجانب [نام فرزند]، فرزند مرحومه [نام مادر]، متوفی در تاریخ [تاریخ فوت]، به استحضار می‌رسانم که خوانده [نام پدر] از تقسیم سهم‌الارث اینجانب از اموال متوفی (شامل [لیست اموال، مثل ملک یا حساب بانکی]) ممانعت کرده و اموال را تصرف نموده است. گواهی انحصار وراثت شماره [شماره] و مدارک پیوست ادعای اینجانب را تأیید می‌کند. لذا، تقاضای صدور حکم به تقسیم ارث و تحویل سهم‌الارث اینجانب را دارم.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

خواسته:

  1. الزام خوانده به تقسیم اموال متوفی و تحویل سهم‌الارث.
  2. جبران خسارت ناشی از تأخیر در تقسیم ارث.
  3. پرداخت هزینه دادرسی و حق‌الوکاله وکیل.

مدارک پیوست:

  1. کپی گواهی انحصار وراثت.
  2. کپی مدارک هویتی شاکی و متوفی.
  3. گواهی فوت.
  4. اسناد اموال (سند ملک، خودرو، یا حساب بانکی).
  5. فیش هزینه دادرسی.

امضا و تاریخ: [امضا و اثر انگشت خواهان]، [تاریخ، مثلاً ۲۰/۰۵/۱۴۰۴]

توجه: این نمونه کلی است و باید با مشورت وکیل تنظیم شود.

برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.

چالش‌ها و راه‌حل‌ها

  1. عدم وجود گواهی انحصار وراثت:

    • علت: عدم ثبت فوت یا ناقص بودن مدارک.
    • راه‌حل: مراجعه به شورای حل اختلاف برای دریافت گواهی.
  2. ممانعت پدر از ارائه اطلاعات اموال:

    • علت: پنهان‌کاری یا انتقال غیرقانونی اموال.
    • راه‌حل: درخواست استعلام از اداره ثبت اسناد یا بانک‌ها.
  3. نقص مدارک:

    • علت: فقدان اسناد مالکیت یا گواهی فوت.
    • راه‌حل: تکمیل مدارک با هماهنگی وکیل.
  4. مشکلات سامانه ثنا:

    • علت: خطای ثبت یا تأخیر در به‌روزرسانی.
    • راه‌حل: مراجعه به دفاتر خدمات قضایی.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

نکات حقوقی کلیدی

  1. گواهی انحصار وراثت: بدون این گواهی، مطالبه ارث ممکن نیست.
  2. مشاوره حقوقی: وکیل می‌تواند در جمع‌آوری شواهد و تنظیم دادخواست کمک کند.
  3. محرمانگی: از افشای جزئیات پرونده برای حفظ آبروی طرفین خودداری کنید.
  4. سامانه ثنا: برای ثبت دادخواست یا پیگیری، از adliran.ir استفاده کنید.
  5. هزینه‌ها: هزینه دادرسی حدود ۵۰۰ هزار تا ۱ میلیون ریال در سال ۱۴۰۴ است.

    برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.

نتیجه‌گیری

شکایت از پدر برای گرفتن ارث در مواردی که وی مانع تقسیم اموال متوفی شده، حق قانونی فرزندان است. دریافت گواهی انحصار وراثت، ارائه مدارک معتبر، و ثبت دادخواست در سامانه ثنا (sana.adliran.ir) برای موفقیت در دعوا ضروری است. مشاوره حقوقی می‌تواند فرآیند را ساده‌تر کرده و از حقوق شما دفاع کند. اگر درگیر دعوای ارث هستید، همین حالا با وکیل متخصص تماس بگیرید.

مشاوره حقوقی تخصصی

زمان قیمت پرداخت
5 دقیقه 97,000 تومان دریافت مشاوره فوری
10 دقیقه 167,000 تومان دریافت مشاوره فوری
15 دقیقه 257,000 تومان دریافت مشاوره فوری
20 دقیقه 337,000 تومان دریافت مشاوره فوری
30 دقیقه 455,000 تومان دریافت مشاوره فوری
60 دقیقه 547,000 تومان دریافت مشاوره فوری
  • کارشناسی ارشد مشاوره
  • مجرب و متخصص
  • حل مشکلات رایج

مشاوره حقوقی فوق تخصصی

زمان قیمت پرداخت
5 دقیقه 167,000 تومان دریافت مشاوره فوری
10 دقیقه 257,000 تومان دریافت مشاوره فوری
15 دقیقه 297,000 تومان دریافت مشاوره فوری
20 دقیقه 376,000 تومان دریافت مشاوره فوری
30 دقیقه 499,000 تومان دریافت مشاوره فوری
60 دقیقه 637,000 تومان دریافت مشاوره فوری
  • دکتری مشاوره
  • بالاترین سطح علمی و تخصص
  • حل مشکلات پیچیده و حساس

سوالات متداول

بله، در صورت ممانعت پدر از تقسیم ارث یا تصرف غیرقانونی اموال متوفی.

گواهی انحصار وراثت، مدارک هویتی، گواهی فوت، و اسناد اموال.

با مدارک کامل، معمولاً ۶ ماه تا ۱ سال.

حدود ۵۰۰ هزار تا ۱ میلیون ریال برای دادرسی در سال ۱۴۰۴.

با ارائه شواهد انتقال غیرقانونی، می‌توان از طریق دادگاه اقدام کرد.