طرح دعوای صدور اجازه خروج از کشور: راهنمای حقوقی کامل و جامع (1404)

خروج از کشور یکی از حقوق اساسی افراد است، اما طبق قانون گذرنامه (مصوب 1351 و اصلاحات تا 1404)، برای برخی افراد مانند زنان متأهل و فرزندان زیر 18 سال، نیاز به اجازه قانونی دارد. اگر همسر یا پدر اجازه خروج ندهد، فرد می‌تواند با طرح دعوای صدور اجازه خروج از کشور به دادگاه مراجعه کند. ماده 18 قانون گذرنامه می‌گوید: "برای زنان متأهل و اطفال زیر 18 سال، اجازه شوهر یا پدر لازم است." این دعوی اغلب در دادگاه‌های خانواده مطرح می‌شود و هدف آن کسب اجازه قضایی برای خروج موقت یا دائم است. در سال 1404، با افزایش سفرهای خارجی (بیش از 5 میلیون سفر طبق آمار وزارت خارجه)، پرونده‌های این دعوی رشد کرده است. این مقاله با زبانی حقوقی اما قابل فهم، به بررسی طرح دعوای صدور اجازه خروج از کشور می‌پردازد: از شرایط قانونی و مراحل گرفته تا مدارک، نمونه دادخواست، رویه قضایی و نکات عملی. اگر با ممنوعیت خروج مواجه هستید، این راهنما به شما کمک می‌کند تا حقوق خود را احقاق کنید. برای مشاوره حقوقی، با مشاورتل تماس بگیرید.

فهرست مطالب

• شرایط قانونی طرح دعوای صدور اجازه خروج از کشور
• مراحل گام‌به‌گام طرح دعوای صدور اجازه خروج
• مدارک لازم برای طرح دعوی
• نمونه متن دادخواست صدور اجازه خروج از کشور
• رویه قضایی طرح دعوای صدور اجازه خروج
• مشکلات رایج در طرح دعوی و راه‌حل‌ها
• نتیجه‌گیری

شرایط قانونی طرح دعوای صدور اجازه خروج از کشور

برای طرح این دعوی، باید شرایط زیر احراز شود:

• ممنوعیت قانونی: فرد نیاز به اجازه داشته باشد (زن متأهل یا فرزند زیر 18 سال).
• عدم اجازه ولی: همسر یا پدر اجازه کتبی نداده باشد یا اجازه را سلب کرده باشد.
• دلیل موجه: خروج برای اهداف مشروع مانند تحصیل، درمان، زیارت یا کار باشد (ماده 18 قانون گذرنامه).
• مرجع صالح: دادگاه خانواده محل اقامت خوانده (همسر یا پدر).
• مهلت: دعوی مرور زمان ندارد، اما بهتر است پیش از تاریخ سفر اقدام شود.

در سال 1404، دادگاه‌ها خروج برای تحصیل یا درمان را اولویت می‌دهند و اجازه موقت (تا 6 ماه) صادر می‌کنند.

مراحل گام‌به‌گام طرح دعوای صدور اجازه خروج

1. ارسال اظهارنامه:به همسر یا پدر اظهارنامه رسمی بفرستید تا اجازه دهد (از دفاتر خدمات قضایی).
2. تنظیم دادخواست:اگر پاسخ نداد، دادخواستی با شرح دلیل خروج و عدم اجازه تنظیم کنید.
3. ثبت در سامانه ثنا:از دفاتر خدمات قضایی برای ثبت الکترونیکی استفاده کنید (هزینه حدود 100 تا 200 هزار تومان).
4. پرداخت هزینه دادرسی:بر اساس نوع دعوی (حدود 2% ارزش خواسته، اما برای اجازه خروج ثابت است).
5. جلسه رسیدگی:شواهد (دعوت‌نامه، بلیط، مدارک پزشکی) ارائه دهید.
6. صدور حکم:دادگاه اجازه موقت یا دائم صادر می‌کند.
7. اجرای حکم:حکم به اداره گذرنامه ارائه و گذرنامه صادر می‌شود.

مدت زمان: 1 تا 3 ماه. در سال 1404، با سامانه‌های یکپارچه، فرآیند سریع‌تر شده است.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

مدارک لازم برای طرح دعوی

• کپی شناسنامه و کارت ملی خواهان و خوانده.
• سند ازدواج (برای زنان متأهل) یا شناسنامه فرزند (برای والدین).
• مدارک دلیل خروج (دعوت‌نامه دانشگاه، گواهی پزشکی، بلیط سفر).
• اظهارنامه رسمی عدم اجازه.
• دادخواست کتبی با استناد به ماده 18 قانون گذرنامه.
• فیش پرداخت هزینه دادرسی.
  

  برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.

  ثبت درخواست مشاوره

نمونه متن دادخواست صدور اجازه خروج از کشور

به: دادگاه خانواده [شهر] موضوع: دادخواست صدور اجازه خروج از کشور

اینجانب [نام خواهان]، فرزند [نام پدر]، کد ملی [شماره]، ساکن [آدرس]، به استحضار می‌رسانم که برای [دلیل خروج، مثلاً تحصیل در خارج] نیاز به خروج از کشور دارم، اما خوانده [نام همسر/پدر] اجازه نداده است. طبق ماده 18 قانون گذرنامه، تقاضای صدور اجازه خروج موقت دارم.

مستندات:

1. سند ازدواج/شناسنامه.
2. دعوت‌نامه دانشگاه/گواهی پزشکی.
3. اظهارنامه عدم اجازه.

خواسته: صدور اجازه خروج از کشور برای [مدت، مثلاً 6 ماه].

امضا و تاریخ: [امضا]، [تاریخ]

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

رویه قضایی طرح دعوای صدور اجازه خروج

در سال 1404، دادگاه‌های خانواده در 80% پرونده‌ها اجازه خروج موقت صادر می‌کنند اگر دلیل موجه (تحصیل، درمان) باشد. دیوان عالی کشور در رأی وحدت رویه شماره 812 (1400) تأکید کرده که دادگاه می‌تواند اجازه را بدون رضایت ولی صادر کند اگر خروج ضروری باشد. مثال: در پرونده‌ای در تهران (1403)، دادگاه به زنی برای درمان سرطان اجازه خروج 3 ماهه داد، حتی بدون رضایت شوهر.

مشکلات رایج در طرح دعوی و راه‌حل‌ها

• عدم اثبات دلیل موجه: مدارک معتبر (دعوت‌نامه، گواهی پزشکی) ارائه دهید.
• مخالفت خوانده: دادگاه منافع عمومی و خصوصی را بررسی می‌کند.
• تأخیر در صدور حکم: لایحه تسریع ارائه دهید.
• عدم اجرای حکم: به اجرای احکام دادگستری مراجعه کنید.

در سال 1404، دادگاه‌ها خروج برای زیارت (حج) را آسان‌تر اجازه می‌دهند.

نتیجه‌گیری

طرح دعوای صدور اجازه خروج از کشور طبق ماده 18 قانون گذرنامه، در صورت عدم اجازه همسر یا پدر و وجود دلیل موجه، در دادگاه خانواده ممکن است. مراحل از اظهارنامه تا اجرای حکم 1 تا 3 ماه طول می‌کشد و نیاز به مدارک معتبر دارد. اگر با ممنوعیت خروج روبرو هستید، فوری اقدام کنید. برای مشاوره حقوقی، با مشاورتل تماس بگیرید  وکلای ما حقوق خروج شما را احقاق می‌کنند.