دادخواست اعسار همزمان با دادخواست اصلی: راهنمای حقوقی کامل (1404)

دادخواست اعسار همزمان با دادخواست اصلی یکی از حقوق مهم مدعیان در دعاوی مدنی است که طبق ماده 504 قانون آیین دادرسی مدنی (مصوب 1379) امکان‌پذیر است. اعسار از پرداخت هزینه دادرسی یا محکوم به به افراد نیازمند اجازه می‌دهد بدون پرداخت فوری هزینه، دعوی خود را مطرح کنند. در سال 1404، با افزایش دعاوی مدنی (بیش از 3 میلیون پرونده طبق آمار قوه قضائیه)، درخواست‌های اعسار 40% رشد داشته است. این مقاله با زبانی حقوقی اما قابل فهم، به اعسار چیست، دادخواست همزمان، نمونه دادخواست بدوی و تجدیدنظر، تاثیر بر محکوم به، رای وحدت رویه، مدت زمان و نکات حقوقی می‌پردازد. اگر درگیر دعوی هستید، این راهنما به شما کمک می‌کند. برای مشاوره حقوقی، با مشاورتل تماس بگیرید.

فهرست مطالب

• اعسار چیست؟
• دادخواست اعسار همزمان با دادخواست اصلی
• نمونه دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی مرحله بدوی (همزمان با خواسته اصلی)
• اعسار از هزینه دادرسی همزمان با خواسته اصلی
• اعسار از پرداخت هزینه دادرسی در مرحله تجدیدنظر
• تاثیر اعسار از هزینه دادرسی بر اعسار از محکوم به
• رای وحدت رویه اعسار از هزینه دادرسی
• نمونه دادخواست اعسار از هزینه دادرسی تجدیدنظر
• مدت زمان اعسار از هزینه دادرسی
• رویه قضایی اعسار (1404)
• مشکلات رایج و راه‌حل‌ها
• نکات حقوقی برای متقاضیان اعسار
• نتیجه‌گیری

اعسار چیست؟

اعسار (به معنای ناتوانی مالی) حالتی است که شخص به دلیل عدم کفاف دارایی یا عدم دسترسی به مال، نمی‌تواند هزینه دادرسی یا محکوم به (مبلغ محکومیت) را پرداخت کند (ماده 504 قانون آیین دادرسی مدنی).

انواع اعسار:

• اعسار از هزینه دادرسی: ناتوانی در پرداخت 5% ارزش خواسته یا هزینه ثابت.
• اعسار از محکوم به: ناتوانی در پرداخت مبلغ حکم (مثل مهریه، دیون).

نکته حقوقی: اعسار حق است و دادگاه مکلف به رسیدگی است (ماده 505).

دادخواست اعسار همزمان با دادخواست اصلی

طبق ماده 504 قانون آیین دادرسی مدنی: "معسر از پرداخت هزینه دادرسی در مرحله بدوی یا تجدیدنظر می‌تواند ضمن تقدیم دادخواست اصلی یا در مرحله تجدیدنظر، دادخواست اعسار خود را نیز تقدیم کند."

مزایا:

• توقف اجرای هزینه تا تعیین تکلیف اعسار.
• جلوگیری از رد دادخواست به دلیل عدم پرداخت هزینه.
• تسریع در رسیدگی.

شرایط:

• استشهادیه محلی: حداقل 3 شاهد (ماده 505).
• لیست اموال: فهرست کامل دارایی و بدهی.
• عدم تمکن مالی: اثبات با مدارک (فیش حقوق، صورت‌حساب بانکی).

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

نمونه دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی مرحله بدوی (همزمان با خواسته اصلی)

به: شعبه [شماره] دادگاه عمومی حقوقی [شهر] موضوع: دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی (همزمان با دادخواست اصلی)

خواهان دادخواست اصلی و اعسار: [نام و نام خانوادگی]، فرزند [نام پدر]، کد ملی [شماره]، ساکن [آدرس کامل] خوانده: [نام و مشخصات] وکیل: [در صورت وجود]

خواسته دادخواست اصلی: [مثلاً الزام به تنظیم سند رسمی ملک به ارزش 2 میلیارد تومان] خواسته اعسار: معافیت از پرداخت هزینه دادرسی (5% ارزش خواسته = 100 میلیون تومان)

دلایل و منضمات دادخواست اصلی:

1. قولنامه عادی مورخ [تاریخ].
2. شهادت دو شاهد.
3. کارشناسی ارزش ملک.
   

   برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.

   ثبت درخواست مشاوره

دلایل و منضمات دادخواست اعسار: اینجانب به دلیل عدم تمکن مالی (درآمد ماهانه 8 میلیون تومان، هزینه زندگی 12 میلیون، بدهی بانکی 50 میلیون) قادر به پرداخت هزینه دادرسی نیستم.

1. استشهادیه محلی با امضای 3 شاهد معتبر (پیوست).
2. لیست اموال: فاقد ملک، خودرو یا سپرده بانکی (پیوست).
3. فیش حقوق 3 ماه اخیر (پیوست).
4. صورت‌حساب بانکی (عدم موجودی).
5. گواهی عدم مالکیت از اداره ثبت (پیوست).

طبق ماده 504 قانون آیین دادرسی مدنی، تقاضای پذیرش دادخواست اصلی و صدور قرار قبولی اعسار دارم.

امضا: [امضا]، [تاریخ]

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

اعسار از هزینه دادرسی همزمان با خواسته اصلی

• مرحله بدوی: دادخواست اعسار ضمیمه دادخواست اصلی تقدیم می‌شود.
• رسیدگی: دادگاه ابتدا اعسار را بررسی می‌کند (جلسه جداگانه).
• قرار قبولی اعسار: هزینه معاف یا تقسیط می‌شود.
• رد اعسار: 15 روز مهلت پرداخت هزینه (ماده 505).

نکته: در دعاوی خانواده (طلاق، نفقه)، اعسار زوجه معمولاً پذیرفته می‌شود.

اعسار از پرداخت هزینه دادرسی در مرحله تجدیدنظر

• ماده 504: امکان تقدیم دادخواست اعسار ضمن لایحه تجدیدنظرخواهی.
• هزینه تجدیدنظر: 5.5% ارزش محکوم به.
• رسیدگی: دادگاه تجدیدنظر استان.
• قرار قبولی: توقیف اجرای حکم تا تعیین تکلیف.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

تاثیر اعسار از هزینه دادرسی بر اعسار از محکوم به

• مستقل هستند: قبولی اعسار از هزینه تاثیری بر اعسار از محکوم به ندارد (ماده 504).
• اما در عمل: دادگاه‌ها در صورت قبولی اعسار هزینه، احتمال قبولی اعسار محکوم به را بالاتر می‌دانند.
• دادخواست جداگانه: اعسار از محکوم به پس از قطعی شدن حکم تقدیم می‌شود (ماده 277 قانون اجرای احکام مدنی).
  

  برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.

  ثبت درخواست مشاوره

رای وحدت رویه اعسار از هزینه دادرسی

رأی وحدت رویه شماره 814 (1401) دیوان عالی کشور:

• مضمون: دادخواست اعسار از هزینه دادرسی همزمان با دادخواست اصلی قابل تقدیم است و دادگاه مکلف به رسیدگی فوری است.
• تاثیر: جلوگیری از رد دادخواست اصلی به دلیل عدم پرداخت هزینه.
• مصادیق: حتی در دعاوی تجاری و ملکی.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

نمونه دادخواست اعسار از هزینه دادرسی تجدیدنظر

به: شعبه [شماره] دادگاه تجدیدنظر استان [نام استان] موضوع: دادخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی تجدیدنظر

تجدیدنظرخواه و متقاضی اعسار: [نام]، کد ملی [شماره] تجدیدنظرخوانده: [نام] شماره پرونده بدوی: [شماره] شماره دادنامه: [شماره]

خواسته:

1. نقض دادنامه بدوی.
2. معافیت از پرداخت هزینه تجدیدنظر (5.5% محکوم به = [مبلغ]).

دلایل اعسار: اینجانب به دلیل ناتوانی مالی (بیکاری، هزینه درمان، بدهی) قادر به پرداخت هزینه نیستم.

1. استشهادیه محلی با 3 شاهد (پیوست).
2. لیست اموال: فاقد دارایی (پیوست).
3. گواهی بیکاری از اداره کار.
4. صورت‌حساب بانکی (عدم موجودی).

طبق ماده 504، تقاضای قبولی اعسار و توقف اجرای حکم دارم.

امضا: [امضا]، [تاریخ]

مدت زمان اعسار از هزینه دادرسی

• رسیدگی به اعسار: 1 تا 3 ماه (اولویت فوری).
• اعتبار قرار قبولی:
• تا پایان همان مرحله (بدوی یا تجدیدنظر).
• قابل تمدید: در مرحله بعدی با دادخواست جدید.
• تقسیط: حداکثر 12 قسط (ماده 505).
• رد اعسار: 15 روز مهلت پرداخت هزینه.

رویه قضایی اعسار (1404)

در سال 1404، دادگاه‌ها در 75% درخواست‌های اعسار با استشهادیه و مدارک معتبر (فیش حقوق، صورت‌حساب)، قرار قبولی صادر می‌کنند. رأی وحدت رویه 814 مبنای اصلی است.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

مشکلات رایج و راه‌حل‌ها

• رد استشهادیه:
• مشکل: شاهد معتبر نیست.
• راه‌حل: شاهد از محل سکونت یا کار، با کپی شناسنامه.
• عدم لیست اموال:
• مشکل: فهرست ناقص.
• راه‌حل: تمام اموال (حتی موبایل) را ذکر کنید.
• تاخیر در رسیدگی:
• راه‌حل: لایحه تسریع به رئیس دادگاه.
• تقسیط غیرمنصفانه:
• راه‌حل: اعتراض به قرار تقسیط (7 روز).
  

  برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.

  ثبت درخواست مشاوره

نکات حقوقی برای متقاضیان اعسار

• استشهادیه: 3 شاهد + کپی شناسنامه + امضا.
• لیست اموال: دقیق و کامل (حتی بدهی).
• مدارک تمکن: فیش حقوق، اجاره‌نامه، قبوض.
• همزمان تقدیم کنید: از رد دادخواست اصلی جلوگیری می‌کند.
• وکیل بگیرید: شانس قبولی را افزایش می‌دهد.
• پیگیری در ثنا: وضعیت را چک کنید.

نتیجه‌گیری

دادخواست اعسار همزمان با دادخواست اصلی طبق ماده 504 قانون آیین دادرسی مدنی حق قانونی مدعیان نیازمند است. با استشهادیه، لیست اموال و مدارک معتبر، دادگاه در 75% موارد قرار قبولی صادر می‌کند. رأی وحدت رویه 814 تضمین‌کننده رسیدگی فوری است. برای موفقیت، مدارک کامل ارائه دهید، استشهادیه معتبر تنظیم کنید و از وکیل متخصص کمک بگیرید. برای مشاوره حقوقی، با مشاورتل تماس بگیرید وکلای ما حقوق شما را احقاق می‌کنند.