حداقل مهریه در ازدواج موقت چقدر است؟

ازدواج موقت یا «نکاح منقطع» یکی از نهادهای معتبر فقهی و قانونی در حقوق ایران است که آثار مالی و حقوقی مهمی دارد. یکی از اصلی‌ترین مباحث این نوع ازدواج، «مهریه» است؛ زیرا برخلاف نکاح دائم، تعیین مهریه در ازدواج موقت شرط صحت عقد محسوب می‌شود. بسیاری از افراد هنگام عقد موقت، درباره حداقل میزان مهریه، نوع آن، صحت مهریه‌های بسیار کم یا غیرمعمول و نحوه مطالبه آن دچار ابهام هستند. در این مقاله با یک نگاه تخصصی حقوقی و همراه با بیان نکات کاربردی، تمام جنبه‌های مهم این موضوع را بررسی می‌کنیم.
در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر، استفاده از مشاوره حقوقی می‌تواند از بروز خطاهای حقوقی جلوگیری کند.

فهرست مطالب

• حداقل مهریه در ازدواج موقت چقدر است؟
• آیا مهریه در ازدواج موقت شرط صحت عقد است؟
• چرا تعیین مهریه در صیغه موقت ضروری است؟
• حداقل میزان مهریه از نظر شرع و قانون
• آیا می‌توان مهریه در ازدواج موقت را یک شاخه نبات یا یک سکه تعیین کرد؟
• انواع مهریه در ازدواج موقت
• مهریه نقدی یا عندالاستطاعه؟
• مهریه بسیار کم (مثل ۱۰۰۰ تومان) صحیح است؟
• شرایط قانونی تعیین مهریه در نکاح موقت
• ثبت مهریه در عقدنامه موقت و آثار حقوقی آن
• آیا بدون تعیین مهریه، عقد موقت باطل است؟
• نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت
• مطالبه مهریه بعد از پایان مدت عقد موقت
• معافیت مهریه موقت از مالیات
• تفاوت مهریه در نکاح موقت و نکاح دائم
• نکات مهم قبل از تعیین مهریه در صیغه موقت
• نقش مشاوره حقوقی در تنظیم مهریه و عقد موقت
• نتیجه‌گیری

حداقل مهریه در ازدواج موقت چقدر است؟

در قوانین ایران، هیچ حداقل مبلغ مشخصی برای مهریه در ازدواج موقت تعیین نشده است.
از نظر شرع و قانون، مهریه هر مالی است که ارزش اقتصادی داشته باشد و زوج بتواند آن را به زوجه تملیک کند.
بنابراین حداقل مهریه در ازدواج موقت می‌تواند حتی:

• یک شاخه نبات
• یک سکه
• ۱۰۰۰ تومان
• یک جلد قرآن

باشد؛ به شرط آن‌که مالیت داشته باشد یا قابل تملیک باشد.

آیا مهریه در ازدواج موقت شرط صحت عقد است؟

بله.
تعیین مهریه در عقد موقت، از نظر قانون مدنی و فقه امامیه، شرط اساسی صحت عقد است.
طبق ماده ۱۰۹۵ قانون مدنی:

در نکاح منقطع، عدم ذکر مهر موجب بطلان عقد است.

بنابراین اگر مهریه تعیین نشود، عقد موقت باطل خواهد بود؛ حتی اگر مدت و سایر شرایط ذکر شده باشد.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

چرا تعیین مهریه در صیغه موقت ضروری است؟

اهمیت مهریه در نکاح موقت به دلایل زیر است:

• چون نفقه در نکاح موقت الزامی نیست، مهریه تنها حق مالی اصلی زن محسوب می‌شود.
• در صورت عدم تعیین مهریه، عقد از نظر قانونی صحیح نیست.
• مهریه تضمین‌کننده حقوق مالی زن در طول مدت عقد است.
• مهریه مبنای برخی آثار حقوقی مثل ارث بردن در برخی شروط یا حقوق مالی دیگر قرار می‌گیرد.
  

  برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.

  ثبت درخواست مشاوره

حداقل میزان مهریه از نظر شرع و قانون

شرع و قانون برای حداقل مهریه مقدار خاصی تعیین نکرده‌اند؛ تنها شرط این است که:

• مالیت داشته باشد
• قابل تملیک باشد
• مشروع باشد
• معلوم و مشخص باشد

به‌عنوان مثال:

• یک شاخه گل → صحیح
• آب دریای خزر → باطل؛ چون قابل تملیک نیست
• یک سفر زیارتی → صحیح
• یک کار یا خدمت نامشروع → باطل

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

آیا می‌توان مهریه در ازدواج موقت را یک شاخه نبات یا یک سکه تعیین کرد؟

بله.
از نظر فقهی و قانونی، تعیین مهریه‌های کم، نمادین یا ساده مانند:

• یک شاخه نبات
• یک سکه
• یک جلد قرآن
• یک شاخه گل
• یک شاخه نبات
• یک قطعه اسکناس

کاملاً معتبر و صحیح است، به شرط اینکه:

• قابل تحویل باشد
• ارزش یا منفعت عقلایی داشته باشد
• زن آن را بپذیرد

بنابراین تعیین مهریه نمادین، هیچ مشکلی در صحت عقد ایجاد نمی‌کند.

انواع مهریه در ازدواج موقت

مهریه در صیغه موقت می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد:

مهریه عندالمطالبه در ازدواج موقت

زن هر زمان بخواهد، حتی ثانیه‌ای پس از جاری شدن صیغه، حق مطالبه مهریه را دارد و مرد مکلف به پرداخت فوری است.

مهریه عندالاستطاعه در صیغه

پرداخت مهریه در زمان توانایی مالی زوج انجام می‌شود.
این نوع مهریه باید چند شرط مشخص داشته باشد؛ از جمله اینکه:

• معیار توانایی مشخص باشد
• زن آن را بپذیرد
• سند کتبی یا توافق معتبر وجود داشته باشد

مهریه نقدی یا عندالاستطاعه؟

در نکاح موقت معمولاً مهریه نقدی و عندالمطالبه انتخاب می‌شود؛ اما عندالاستطاعه نیز صحیح است و به توافق طرفین بستگی دارد.

مهریه بسیار کم (مثل ۱۰۰۰ تومان) صحیح است؟

بله.
چون مالیت دارد و قابل تملیک است.
اما از نظر حقوقی بهتر است مهریه مقداری تعیین شود که در آینده قابل مطالبه و دارای ارزش واقعی باشد.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

شرایط قانونی تعیین مهریه در نکاح موقت

برای اینکه مهریه صحیح و معتبر باشد، باید:

• مالیت داشته باشد
• مشخص و معلوم باشد
• قابل تملیک باشد
• مشروع باشد
• مقدار یا نوع آن ابهام نداشته باشد

مثال‌های صحیح:

• 10 گرم طلا
• 500 هزار تومان
• یک شاخه گل رز
• یک سفر مشهد

مثال‌های باطل:

• «هر چه خدا بخواهد» → مبهم
• «یک خانه در آینده» بدون آدرس → نامعلوم
  

  برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.

  ثبت درخواست مشاوره

ثبت مهریه در عقدنامه موقت و آثار حقوقی آن

اگر عقد موقت در دفترخانه ثبت شود:

• مهریه در سیستم ثبت می‌شود
• سند رسمی صادر می‌گردد
• زن برای مطالبه مهریه نیاز به اثبات عقد ندارد
• مرد نمی‌تواند منکر ازدواج شود

اما اگر عقد ثبت نشده باشد، زن باید:

• وجود عقد و مهریه را اثبات کند
• معمولاً با پیام، شهادت، صیغه‌نامه دستی یا اقرار زوج

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

آیا بدون تعیین مهریه، عقد موقت باطل است؟

بله.
طبق قانون مدنی و نظر فقها:

نکاح موقت بدون تعیین مهریه، باطل است.

اما در نکاح دائم اگر مهریه تعیین نشود، عقد صحیح است و مهرالمثل تعیین می‌شود.
این تفاوت مهم فقهی و حقوقی بین دو نوع ازدواج است.

نحوه مطالبه مهریه در ازدواج موقت

زن برای مطالبه مهریه می‌تواند از دو طریق اقدام کند:

• مراجعه به اجرای ثبت (در صورت ثبت عقد)
• ثبت دادخواست مطالبه مهریه در دادگاه خانواده

مطالبه مهریه بعد از پایان مدت عقد موقت

زن حتی پس از اتمام مدت عقد نیز حق مطالبه مهریه را دارد.
مهریه با پایان یافتن عقد ساقط نمی‌شود.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

معافیت مهریه موقت از مالیات

طبق مقررات، مهریه در نکاح موقت نیز مشمول مالیات نیست؛ بنابراین حتی مهریه‌های بالا نیز مالیات ندارند.

تفاوت مهریه در نکاح موقت و نکاح دائم

• در نکاح دائم، تعیین مهریه شرط صحت نیست؛ در نکاح موقت هست.
• در نکاح موقت، زن نفقه ندارد مگر شرط شود.
• ارث بردن در نکاح موقت وجود ندارد مگر شرط شود.
• مهریه در نکاح موقت معمولاً کمتر و ساده‌تر است.
• امکان مطالبه مهریه در هر دو نوع ازدواج وجود دارد.
  

  برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.

  ثبت درخواست مشاوره

نکات مهم قبل از تعیین مهریه در صیغه موقت

• مهریه باید واقعی و قابل پرداخت باشد.
• در صورت تعیین مهریه بسیار پایین، بعدها امکان افزایش آن سخت است.
• اگر عقد ثبت نمی‌شود، حتماً مدرک معتبر نگه‌داری کنید.
• از عباراتی مثل «هرچه صلاح باشد» یا «مقداری پول» استفاده نکنید.
• توافق درباره عندالمطالبه یا عندالاستطاعه بودن مهریه ضروری است.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

نقش مشاوره حقوقی در تنظیم مهریه و عقد موقت

مشاوره حقوقی می‌تواند:

• نوع مهریه مناسب را مشخص کند
• از بروز اختلافات مالی جلوگیری کند
• شروط مهم مثل نفقه، حق ملاقات فرزند، ارث یا افزایش مدت را تنظیم کند
• مدارک لازم برای اثبات عقد را مشخص کند
• از بطلان عقد به دلیل تعیین نامعتبر مهریه جلوگیری کند
  

  برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.

  ثبت درخواست مشاوره

نتیجه‌گیری

مهریه در ازدواج موقت یکی از ارکان اصلی صحت عقد است و بدون تعیین مهریه، عقد موقت باطل خواهد بود. از نظر شرع و قانون، مهریه می‌تواند حتی بسیار کم باشد؛ مشروط به اینکه مالیت داشته باشد. تعیین درست و دقیق مهریه، همراه با ثبت و توافقات روشن، بهترین راه برای جلوگیری از اختلافات آینده است. برای انتخاب مهریه مناسب، استفاده از مشاوره حقوقی همواره بهترین گزینه است.