نمونه دادخواست الزام به تحویل ملک | راهنمای حقوقی ۱۴۰۴

دادخواست الزام به تحویل ملک، ابزاری حقوقی است که خریدار یا مستأجر می‌توانند از آن برای اجبار فروشنده یا موجر به تحویل ملک موضوع قرارداد استفاده کنند. این دعوا معمولاً زمانی مطرح می‌شود که فروشنده یا موجر، علی‌رغم تعهدات قراردادی، از تحویل ملک خودداری می‌کند. این موضوع در سال ۱۴۰۴ به دلیل افزایش معاملات ملکی و پیچیدگی‌های حقوقی، اهمیت زیادی دارد. مشاوره حقوقی تخصصی می‌تواند به تنظیم دقیق دادخواست و تسریع در فرآیند کمک کند. در این مقاله، با زبانی ساده و روان، مبنای حقوقی، شرایط، مراحل تنظیم، و یک نمونه دادخواست الزام به تحویل ملک را توضیح می‌دهیم و نکات کاربردی را ارائه می‌کنیم.

فهرست مطالب

• مبنای حقوقی الزام به تحویل ملک
• شرایط ارائه دادخواست الزام به تحویل ملک
• مراحل تنظیم و ارائه دادخواست الزام به تحویل ملک
• نمونه دادخواست الزام به تحویل ملک
• نقش مشاوره حقوقی
• توصیه‌های حقوقی
• کلام آخر

مبنای حقوقی الزام به تحویل ملک

دادخواست الزام به تحویل ملک بر اساس قوانین زیر تنظیم و پیگیری می‌شود:

طبق ماده ۲۲۰ قانون مدنی، قراردادها نه‌تنها طرفین را به اجرای مفاد آن ملزم می‌کنند، بلکه می‌توانند تعهدی ضمنی برای تحویل موضوع قرارداد ایجاد کنند. در قراردادهای فروش ملک، ماده ۳۳۸ قانون مدنی، فروشنده را موظف می‌کند پس از دریافت ثمن معامله، ملک را به خریدار تحویل دهد. اگر فروشنده از این تعهد سر باز زند، خریدار می‌تواند با استناد به ماده ۲۳۷ قانون مدنی، الزام او را از دادگاه بخواهد. برای قراردادهای اجاره نیز، ماده ۴۷۶ قانون مدنی، موجر را ملزم به تحویل عین مستأجره (ملک اجاره‌ای) به مستأجر می‌کند. در صورت تخلف، مستأجر می‌تواند دادخواست الزام به تحویل یا فسخ قرارداد را مطرح کند.

علاوه بر این، قانون آیین دادرسی مدنی (مواد ۵۱ تا ۸۰) نحوه تنظیم و ارائه دادخواست را مشخص کرده و دعاوی مربوط به املاک با ارزش کمتر از ۲۰۰ میلیون تومان در شورای حل اختلاف و دعاوی با ارزش بالاتر در دادگاه عمومی حقوقی رسیدگی می‌شود.

به عنوان مثال، در سال ۱۴۰۴، خریداری در تهران پس از پرداخت کامل ثمن معامله، به دلیل خودداری فروشنده از تحویل آپارتمان، با ارائه دادخواست، موفق به دریافت ملک شد.

شرایط ارائه دادخواست الزام به تحویل ملک

برای ارائه دادخواست الزام به تحویل ملک، شرایط زیر باید وجود داشته باشد:

قرارداد معتبر (کتبی یا شفاهی با شهادت شهود) که تعهد به تحویل ملک را مشخص کند، ضروری است. قرارداد باید شامل جزئیات ملک (آدرس، پلاک ثبتی، و مشخصات) و شرایط تحویل باشد. خریدار یا مستأجر باید به تعهدات خود (مانند پرداخت کامل ثمن یا اجاره‌بها) عمل کرده باشد. همچنین، باید اثبات شود که فروشنده یا موجر از تحویل ملک خودداری کرده است، مثلاً از طریق مکاتبات، اخطاریه، یا شهادت شهود. در نهایت، ملک باید آماده تحویل باشد و موانع قانونی (مانند توقیف یا اختلاف مالکیت) وجود نداشته باشد.

به عنوان مثال، مستأجری در مشهد به دلیل عدم تحویل آپارتمان اجاره‌ای توسط موجر، با ارائه اجاره‌نامه و مکاتبات، دادخواست الزام به تحویل مطرح کرد.

مراحل تنظیم و ارائه دادخواست الزام به تحویل ملک

برای تنظیم و ارائه دادخواست، ابتدا توصیه می‌شود با یک وکیل یا کارشناس حقوقی مشورت کنید تا شرایط پرونده بررسی شود. این کار از رد دادخواست به دلیل نقص مدارک یا اشتباهات قانونی جلوگیری می‌کند. سپس، مدارک لازم شامل کپی قرارداد (فروش یا اجاره)، مدارک هویتی (کارت ملی و شناسنامه)، اسناد پرداخت (مانند رسید بانکی یا چک)، و مستندات خودداری از تحویل (مانند اخطاریه یا شهادت شهود) را جمع‌آوری کنید.

دادخواست را می‌توانید از دفاتر خدمات قضایی یا سامانه ثنا (adliran.ir) دریافت کنید. در فرم دادخواست، اطلاعات دقیق خواهان (خریدار یا مستأجر)، خوانده (فروشنده یا موجر)، و مشخصات ملک را وارد کنید. شرح خواسته باید واضح باشد، مثلاً الزام به تحویل ملک به همراه جبران خسارت تأخیر. هزینه ثبت دادخواست (حدود ۱.۵ تا ۳ میلیون ریال در سال ۱۴۰۴) را پرداخت کنید و دادخواست را در دفتر خدمات قضایی محل وقوع ملک ثبت کنید. دریافت کد رهگیری برای پیگیری پرونده ضروری است.

پس از ثبت، پرونده به شورای حل اختلاف (برای املاک با ارزش کمتر از ۲۰۰ میلیون تومان) یا دادگاه عمومی حقوقی ارجاع می‌شود. جلسه رسیدگی با حضور طرفین یا وکلای آن‌ها برگزار شده و قاضی با بررسی مدارک و در صورت نیاز، نظر کارشناس رسمی، رأی صادر می‌کند. رأی صادره لازم‌الاجراست و در صورت عدم اجرای داوطلبانه، از طریق اجرای احکام دادگستری پیگیری می‌شود. کل فرآیند معمولاً ۳ تا ۸ ماه طول می‌کشد، بسته به پیچیدگی پرونده و همکاری طرفین.

به عنوان مثال، خریداری در شیراز با ثبت دادخواست در دفتر خدمات قضایی، پس از ۴ ماه رأی الزام به تحویل ملک را دریافت کرد.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

نمونه دادخواست الزام به تحویل ملک

بسمه تعالی
فرم دادخواست الزام به تحویل ملک
به شورای حل اختلاف/دادگاه عمومی حقوقی [محل وقوع ملک]

مشخصات خواهان (خریدار یا مستأجر):
نام و نام خانوادگی: [نام کامل]
کد ملی: [کد ملی]
اقامتگاه: [آدرس دقیق، شامل کد پستی]

مشخصات خوانده (فروشنده یا موجر):
نام و نام خانوادگی: [نام کامل]
کد ملی: [کد ملی]
اقامتگاه: [آدرس دقیق، شامل کد پستی]

مشخصات ملک مورد دعوا:
آدرس دقیق: [آدرس کامل ملک]
شماره پلاک ثبتی: [شماره اصلی/فرعی، مفروز از...]
نوع کاربری: [مسکونی/تجاری]
شماره قرارداد: [شماره و تاریخ قرارداد فروش یا اجاره]

خواسته:
تقاضای صدور حکم مبنی بر الزام خوانده به تحویل ملک موضوع قرارداد شماره [شماره] مورخ [تاریخ]، به همراه جبران خسارات ناشی از تأخیر در تحویل، با استناد به مواد ۲۲۰، ۲۳۷، و ۳۳۸ قانون مدنی.

شرح دادخواست:
اینجانب [نام خواهان]، بر اساس قرارداد فروش/اجاره شماره [شماره] مورخ [تاریخ]، با خوانده برای خرید/اجاره ملک واقع در [آدرس ملک] به مبلغ [مبلغ ثمن یا اجاره‌بها] توافق کردم. اینجانب به تمامی تعهدات خود از جمله پرداخت کامل ثمن/اجاره‌بها عمل کرده‌ام (مستند به رسید بانکی/چک شماره [شماره]). با این حال، خوانده از تحویل ملک خودداری کرده و این امر باعث ورود خسارت به اینجانب شده است. لذا، تقاضای صدور حکم الزام به تحویل ملک به همراه جبران خسارات و هزینه‌های دادرسی را دارم.

دلایل و مستندات:

1. کپی قرارداد فروش/اجاره شماره [شماره] مورخ [تاریخ].
2. مدارک پرداخت ثمن/اجاره‌بها (رسید بانکی/چک).
3. اخطاریه یا مکاتبات ارسالی به خوانده برای تحویل ملک.
4. شهادت شهود (در صورت قرارداد شفاهی): [نام و مشخصات شهود].
5. سایر مدارک (مانند سند مالکیت یا گواهی مشاور املاک).

مدارک پیوست:

1. کپی قرارداد فروش/اجاره.
2. کپی مدارک هویتی (کارت ملی و شناسنامه).
3. رسید پرداخت ثمن/اجاره‌بها.
4. فیش پرداخت هزینه دادرسی.

امضا و تاریخ:
[امضا و اثر انگشت خواهان]
[تاریخ تنظیم دادخواست]

توجه: این نمونه برای تنظیم اولیه است. برای تطبیق با شرایط خاص پرونده، با وکیل یا دفتر خدمات قضایی مشورت کنید.

نقش مشاوره حقوقی

مشاوره حقوقی می‌تواند نقش مهمی در موفقیت پرونده داشته باشد. وکیل متخصص می‌تواند دادخواست را به‌گونه‌ای تنظیم کند که از رد شدن به دلیل نقص مدارک یا شرح نادرست جلوگیری شود. همچنین، جمع‌آوری مدارک معتبر مانند قرارداد، رسیدهای پرداخت، یا شهادت شهود را تسهیل می‌کند. وکیل می‌تواند در جلسات دادرسی نمایندگی کند و در صورت نیاز، اجرای رأی را از طریق اجرای احکام پیگیری کند.

توصیه‌های حقوقی

قبل از تنظیم دادخواست، با وکیل مشورت کنید تا شرایط قرارداد و امکان موفقیت پرونده بررسی شود. تمام مدارک مرتبط مانند قرارداد، رسیدهای پرداخت، و مکاتبات را جمع‌آوری کنید تا فرآیند تسریع شود. دادخواست را از طریق سامانه ثنا یا دفاتر خدمات قضایی محل وقوع ملک ثبت کنید و کد رهگیری را نگه دارید. وضعیت پرونده را مرتب از adliran.ir بررسی کنید. اگر امکان توافق با فروشنده یا موجر وجود دارد، قبل از طرح دعوا مذاکره کنید تا هزینه و زمان کاهش یابد.

کلام آخر

دادخواست الزام به تحویل ملک، راهکاری حقوقی برای اجبار فروشنده یا موجر به اجرای تعهداتشان است. این دعوا بر اساس قانون مدنی و قانون آیین دادرسی مدنی در شورای حل اختلاف یا دادگاه عمومی حقوقی رسیدگی می‌شود و معمولاً ۳ تا ۸ ماه زمان می‌برد. با تنظیم دادخواست دقیق، ارائه مدارک کامل، و پیگیری منظم، می‌توانید حقوق خود را احقاق کنید. برای مشاوره حقوقی یا اقدام قانونی،همین حالا در مشاورتل اقدام کنید.