اختلال شخصیت چندگانه (DID) چیست؟ علائم، نشانه‌ها و روش‌های درمان
- 4 دقیقه
-
اختلال شخصیت چندگانه (Dissociative Identity Disorder یا DID) یکی از پیچیده‌ترین و کمتر شناخته‌شده‌ترین اختلالات روانی است که اغلب با سوءتفاهم‌هایی همراه است. این اختلال که زمانی به نام «اختلال چند شخصیتی» شناخته می‌شد، با وجود چندین هویت یا شخصیت متمایز در یک فرد تعریف می‌شود. به‌عنوان یک روان‌شناس با تجربه در حوزه سلامت روان و اختلالات تجزیه‌ای، می‌توانم بگویم که DID با تشخیص صحیح و درمان مناسب قابل مدیریت است. این مقاله با رویکردی رسمی، آموزشی و همدلانه، چیستی این اختلال، علائم و نشانه‌های آن، و روش‌های درمان را توضیح می‌دهد. اگر شما یا عزیزی با این اختلال مواجه هستید، مشاوره روانشناسی می‌تواند راهنمایی حرفه‌ای برای مدیریت آن ارائه دهد.
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
فهرست مطالب
- اختلال شخصیت چندگانه (DID) چیست؟
- علائم و نشانه‌های اختلال شخصیت چندگانه
- چرا باید DID را جدی گرفت؟
- روش‌های درمان اختلال شخصیت چندگانه
- نقش مشاوره روانشناسی در درمان DID
- نتیجه‌گیری
اختلال شخصیت چندگانه (DID) چیست؟
اختلال شخصیت چندگانه یک اختلال تجزیه‌ای است که در آن فرد دو یا چند هویت یا شخصیت متمایز را تجربه می‌کند که به‌طور متناوب کنترل رفتار و افکار او را در دست می‌گیرند. این هویت‌ها ممکن است ویژگی‌ها، رفتارها و حتی خاطرات متفاوتی داشته باشند. DID اغلب نتیجه ترومای شدید در کودکی، مانند سوءاستفاده جسمی، عاطفی یا جنسی، است که مغز برای محافظت از خود، هویت را به بخش‌های جداگانه تقسیم می‌کند. از منظر روانشناسی، این اختلال یک مکانیزم دفاعی برای مقابله با استرس‌های غیرقابل‌تحمل است.
علائم و نشانه‌های اختلال شخصیت چندگانه
علائم DID می‌توانند زندگی روزمره فرد را مختل کنند و شامل موارد زیر هستند:
-
فراموشی و گم کردن زمان (بیش از حد معمول)
- فرد ممکن است دوره‌های زمانی را به‌طور کامل فراموش کند، مثلاً ندانید چند ساعت یا حتی چند روز کجا بوده یا چه کرده است. این فراموشی فراتر از حواس‌پرتی معمولی است.
-
احساس وجود شخصیت‌های متفاوت
- فرد ممکن است حس کند چندین «خود» در درونش وجود دارد که هرکدام رفتار، صدا یا دیدگاه خاص خود را دارند. گاهی این هویت‌ها با هم تعامل دارند یا حتی از وجود یکدیگر آگاه‌اند.
-
تغییرات سریع در رفتار و خلق‌وخو
- تغییرات ناگهانی در نحوه صحبت، رفتار یا احساسات که ممکن است برای دیگران غیرعادی به نظر برسد. مثلاً فرد ممکن است یک لحظه آرام و لحظه بعد پرخاشگر شود.
-
فراموشی‌های شدید و عدم یادآوری اتفاقات
- فرد ممکن است رویدادهای مهم زندگی، مانند تولد یا مراسم خاص، را به خاطر نیاورد، زیرا این خاطرات در هویت‌های دیگر ذخیره شده‌اند.
-
مشکلات در حفظ هویت و ارتباط با خود
- فرد ممکن است احساس کند هویتش ناپیوسته است یا در شناخت «خود واقعی» خود دچار سردرگمی شود، که می‌تواند به اضطراب یا افسردگی منجر شود.
این علائم ممکن است با مشکلات دیگری مانند اضطراب، افسردگی، سردردهای بی‌دلیل یا احساس جدایی از بدن (تجزیه) همراه باشند.
چرا باید DID را جدی گرفت؟
از منظر روانشناسی، DID می‌تواند تأثیرات عمیقی بر زندگی فرد داشته باشد:
- اختلال در روابط: تغییرات هویتی و فراموشی‌ها می‌توانند روابط شخصی و حرفه‌ای را مختل کنند.
- کاهش کیفیت زندگی: سردرگمی هویتی و استرس ناشی از علائم، زندگی روزمره را دشوار می‌کند.
- سلامت روان: DID اغلب با اضطراب، افسردگی یا اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) همراه است.
- نیاز به درمان تخصصی: بدون درمان مناسب، علائم ممکن است تشدید شوند و مدیریت آن‌ها سخت‌تر شود.
روش‌های درمان اختلال شخصیت چندگانه
درمان DID نیازمند رویکردی جامع و تخصصی است که معمولاً با همکاری روان‌شناس یا روان‌پزشک انجام می‌شود. روش‌های اصلی شامل موارد زیر هستند:
-
روان‌درمانی (مانند درمان شناختی-رفتاری)
- توضیح: روان‌درمانی، به‌ویژه درمان شناختی-رفتاری (CBT) یا درمان‌های متمرکز بر تروما، به فرد کمک می‌کند تا هویت‌های مختلف را شناسایی کرده و با آن‌ها ارتباط برقرار کند. هدف، بهبود ارتباط بین هویت‌ها و کاهش تعارضات درونی است.
- چگونه کمک می‌کند: این روش به پردازش تروماهای گذشته و تقویت خودآگاهی کمک می‌کند.
- نکته عملی: جلسات منظم با روان‌شناس متخصص در اختلالات تجزیه‌ای را برنامه‌ریزی کنید.
-
مدیریت استرس و تکنیک‌های آرام‌سازی
- توضیح: تکنیک‌هایی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن و ذهن‌آگاهی به کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کنند، که می‌توانند علائم DID را تشدید کنند.
- چگونه کمک می‌کند: آرام‌سازی، ذهن را متمرکز و تعارضات بین هویت‌ها را کاهش می‌دهد.
- نکته عملی: روزانه ۵ دقیقه تمرین تنفس عمیق (۴ ثانیه دم، ۴ ثانیه نگه داشتن، ۴ ثانیه بازدم) انجام دهید.
-
درمان دارویی (در برخی موارد)
- توضیح: هیچ داروی خاصی برای DID وجود ندارد، اما داروها می‌توانند علائم همراه مانند اضطراب، افسردگی یا بی‌خوابی را مدیریت کنند.
- چگونه کمک می‌کند: کاهش علائم همراه، تمرکز بر روان‌درمانی را آسان‌تر می‌کند.
- نکته عملی: داروها باید تحت نظر روان‌پزشک تجویز شوند و با روان‌درمانی ترکیب شوند.
-
ایجاد یکپارچگی در شخصیت‌ها
- توضیح: هدف بلندمدت درمان DID، کمک به یکپارچگی هویت‌ها یا همکاری هماهنگ آن‌ها است. این فرآیند شامل شناخت و پذیرش هویت‌های مختلف و ایجاد ارتباط بین آن‌ها می‌شود.
- چگونه کمک می‌کند: یکپارچگی، حس پیوستگی و کنترل بر زندگی را تقویت می‌کند.
- نکته عملی: با روان‌شناس کار کنید تا نقشه‌ای از هویت‌های مختلف و نقش آن‌ها ترسیم کنید.
-
بازسازی هویت سالم
- توضیح: این فرآیند شامل کمک به فرد برای ساختن یک هویت منسجم و سالم است که با ارزش‌ها و اهدافش هم‌راستا باشد.
- چگونه کمک می‌کند: بازسازی هویت، اعتماد به نفس و حس خودآگاهی را تقویت می‌کند.
- نکته عملی: فعالیت‌هایی مانند نوشتن دفترچه خاطرات یا شناسایی ارزش‌های شخصی را امتحان کنید.
نقش مشاوره روانشناسی در درمان DID
مشاوره روانشناسی ابزار کلیدی در مدیریت اختلال شخصیت چندگانه است. روان‌شناسان می‌توانند:
- تشخیص دقیق ارائه دهند: علائم DID را از سایر اختلالات متمایز کنند.
- تروماها را پردازش کنند: به فرد کمک کنند تا با تروماهای گذشته کنار بیاید.
- مهارت‌های مقابله‌ای آموزش دهند: تکنیک‌هایی برای مدیریت استرس و یکپارچگی هویت ارائه دهند.
پلتفرم‌هایی مانند مشاورتل با ارائه جلسات آنلاین، دسترسی به روان‌شناسان متخصص در اختلالات تجزیه‌ای را آسان کرده و به افراد کمک می‌کنند تا مسیر درمان را با موفقیت طی کنند.
نتیجه‌گیری
اختلال شخصیت چندگانه (DID) یک اختلال پیچیده اما قابل مدیریت است که با علائمی مانند فراموشی شدید، احساس وجود شخصیت‌های متفاوت، تغییرات خلق‌وخو، و مشکلات هویتی همراه است. این اختلال اغلب ریشه در تروماهای کودکی دارد و می‌تواند زندگی فرد را مختل کند، اما با روان‌درمانی، مدیریت استرس، درمان دارویی، یکپارچگی هویت‌ها و بازسازی هویت سالم می‌توان آن را مدیریت کرد. شناخت علائم و اقدام زودهنگام برای درمان، کلید بهبود کیفیت زندگی است. اگر شما یا عزیزی با علائم DID مواجه هستید، مشاوره روانشناسی می‌تواند راهنمایی حرفه‌ای برای مدیریت این اختلال ارائه دهد. امروز با رزرو یک جلسه مشاوره، گامی به سوی زندگی‌ای با آرامش و هویت منسجم بردارید. شما شایسته سلامت روان و زندگی‌ای متعادل هستید.
مشاوره روانشناسی تخصصی
| زمان | قیمت | پرداخت |
|---|---|---|
| 30 دقیقه | 140,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 60 دقیقه | 230,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 90 دقیقه | 290,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
- کارشناسی ارشد مشاوره
- مجرب و متخصص
- حل مشکلات رایج
مشاوره روانشناسی فوق تخصصی
| زمان | قیمت | پرداخت |
|---|---|---|
| 30 دقیقه | 230,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 60 دقیقه | 360,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 90 دقیقه | 480,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
- دکتری مشاوره
- بالاترین سطح علمی و تخصص
- حل مشکلات پیچیده و حساس
سوالات متداول
اختلالی است که در ان فرد چندین هویت متمایز را تجربه می کند که به طور متناوب کنترل رفتار او را در دست می گیرند.
فراموشی شدید،احساس وجود شخصیت های متفاوت،تغییرات سریع خلق و خوی،و مشکلات هوینی.
اغلب نتیجه تروماهای شدید در کودکی ، مانند سواستفاده جسمی یا عاطفی است.
با روان درمانی،مدیریت استرس،درمان دارویی،یکپارچگی هویت ها و بازسازی هویت سالم.
بله،مشاوره به ویژه روان درمانی متمرکز بر تروما،کلید مدیریت DID است
اگر علائمی مانند فراموشی شدید،تغییرات هویتی یا مشکلات روانی را تجربه میکنید
نظرات
تاکنون نظری وارد نشده است. شما اولین نفر باشید که نظر می دهید.