انواع تروما در روانشناسی چیست؟
- 4 دقیقه
-
طیف وسیعی از مردم از مشکلات جسمی و روحی رنج می‌برند بدون آنکه از علت واقعی آن آگاه باشند. تروماهای روانشناسی یا همان زخم‌های روانی می‌توانند کل زندگی ما را تحت تاثیر قرار دهند. بدون شک تنها راه رهایی از این قبیل تروماها استفاده از مشاوره روانشناسی است. در ادامه به طور جامع به انواع تروما در روانشناسی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
فهرست مطالب
- ترومای روانی و تعریف جامع آن در روانشناسی
- ترومای تک واقعهای و ویژگی‌های آن
- ترومای مزمن و اثرات طولانی مدت بر سلامت روان
- ترومای پیچیده و ساختار روانشناختی آن
- ترومای کودکی و پیامدهای رشدی
- ترومای جنگ و بحران‌های اجتماعی
- ترومای جنسی و خشونت‌های خانگی
- ترومای عاطفی و اختلالات هیجانی
- راهکارهای درمان و مقابله با انواع تروما
- نقش مشاوره و رواندرمانی در بهبود آسیبهای روانی
- نتیجه گیری
ترومای روانی و تعریف جامع آن در روانشناسی
ترومای روانی مجموعهای از آسیبهای عاطفی و روانی شدید است که پس از تجربه یک رویداد استرسزا، تهدیدکننده یا آسیب‌زننده نمود پیدا می‌کند. این رویدادها می‌توانند مواردی همچون سوءاستفاده، خشونت، تصادف، فجایع طبیعی، جنگ یا از دست دادن عزیزان را شامل شوند. آنچه موجب بغرنج شدن تروماهای روانی میشود، احساس ناامنی، ترس شدید، درماندگی و ناتوانی حاصل از آن است.
ترومای تک واقعهای و ویژگی‌های آن
یکی از انواع تروما در روانشناسی، ترومای تک واقعهای است که در اثر یک رویداد ناگهانی، شدید و تک‌مرحله‌ای به وجود می‌آید. در واقع این تروما به صورت ناگهانی و غیر منتظره رخ می‌دهد و فرد را دچار ترس، اضطراب و درماندگی شدید می‌کند. فرد مبتلا به این تروما همواره دچار کابوس و یادآوری ناخواسته حادثه میشود و علائمی همچون افزایش ضربان قلب، بیخوابی، تعریق، تنش عضلانی و تحریکپذیری را تجربه می‌کند.
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
ترومای مزمن و اثرات طولانی مدت بر سلامت روان
ترومای مزمن یکی دیگر از انواع تروما در روانشناسی است که فرد بعد از مواجه طولانی مدت با رویدادهای استرسزا و تهدیدکننده آن را تجربه می‌کند. مواردی مانند سوء استفاده جسمی یا عاطفی، غفلت در دوران کودکی، جنگ، خشونت خانگی یا فقر شدید در دسته ترومای مزمن قرار دارند. ترومای مزمن در طولانی مدت موجب اضطراب شدید، افسردگی، کابوسهای مکرر، واکنشهای هیجانی شدید، پرخاشگری، بیحسی عاطفی، کاهش اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس و .... میشود.
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
ترومای پیچیده و ساختار روانشناختی آن
ترومای پیچیده نیز در اثر تجربه طولانی مدت یک رویداد استرسزا و آسیب‌زا به وجود می‌آید. اصولا این ترموما اثر عمیقی بر ساختار روانشناختی فرد می‌گذارد و رشد عاطفی و شناختی او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به طور کلی افراد مبتلا به این تروما با مشکلات زیر دست به گریبان هستند:
- اختلال در شناسایی، درک و مدیریت احساسات خود
- طغیان‌های عاطفی یا بیحسی هیجانی
- احساس بی‌ارزشی، شرم مزمن و گناه
- حالت گسستگی و تجزیه (این حالت نوعی مکانیسم دفاعی برای کنار آمدن با خاطرات آسیب‌زا است که در آن فرد احساس می‌کند از بدن یا ذهن خود جدا شده است)
- اختلال در شناخت و پردازش اطلاعات
- افسردگی و اضطراب مزمن
ترومای کودکی و پیامدهای رشدی
ترومای کودکی یکی دیگر از انواع تروما در روانشناسی است که در ایام کودکی رخ می‌دهد و رشد جسمی، روانی و اجتماعی فرد را با مشکل مواجه می‌کند. اصولا افراد در سنین کودکی به دلیل تجربیاتی همچون سوءاستفاده‌ی جسمی، عاطفی یا جنسی، از دست دادن یکی از والدین، خشونت خانگی، فقر شدید، بیماری‌های مزمن یا قرار گرفتن در معرض بلایای طبیعی به این مشکل مبتلا می‌شوند. با توجه به حساسیت بالای سیستم عصبی و وابستگی بیش از اندازه کودکان، عدم توجه به این تروماها می‌تواند کل زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. از جمله مهمترین تاثیرات ترومای کودکی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرارگیری کودک در معرض تروما موجب افزایش فعالیت محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-آدرنال که مسئول پاسخ به استرس است، میشود. این امر موجب مضطرب شدن فرد در بزرگسالی خواهد شد.
- تروما می‌تواند بخش‌های مختلف مغز کودک را هدف قرار دهد و تاثیر منفی بر روند یادگیری، تنظیم هیجانات، تصمیم‌گیری و کنترل تکانه او داشته باشد.
- افرادی که در دوران کودکی یکی از انواع تروما در روانشناسی را تجربه کرده‌اند، انعطاف‌پذیری شناختی و هیجانی کمتری دارند و نمی توانند فراز و نشیب‌های زندگی را تاب بیاورند.
- افسردگی، اضطراب مزمن، احساس بی‌ارزشی و شرم، تجربه‌ی گسستگی، بی‌اعتمادی به دیگران، دلبستگی اضطرابی، دلبستگی اجتنابی و تمایل به روابط سمی از دیگر عواقب این تروما است.
ترومای جنگ و بحران‌های اجتماعی
ترومای جنگ و بحران‌های اجتماعی یکی از شایع‌ترین انواع تروما در روانشناسی است که نه تنها بر جسم و روان افراد جامعه اثر می‌گذارد، بلکه پیامدهای بلندمدتی بر فرهنگ، اقتصاد و روابط اجتماعی نیز دارد. اثرات روانی ترومای جنگ و بحران‌های اجتماعی بسیار زیاد است که از جمله آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افسردگی و ناامیدی
- اضطراب مزمن
- خشم و پرخاشگری
- گسستگی روانی و بیحسی هیجانی
- فروپاشی روابط اجتماعی
ترومای جنسی و خشونت‌های خانگی
ترومای جنسی و خشونت‌های خانگی یکی از عمیق‌ترین و مخرب‌ترین نوع تروماها است که می‌تواند تاثیر طولانی‌مدتی بر سلامت روان فرد بگذارد. این نوع خشونت‌ها، که شامل آزار جنسی، تجاوز، سوءاستفاده‌ی جسمی و عاطفی در محیط خانواده می‌شوند، اغلب به دلیل ترس، شرم یا فشارهای اجتماعی گزارش نمی‌شوند. از اینرو قربانیان تا سال‌های متمادی درگیر اختلالات روانی همچون اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه خواهند بود. از دیگر علائم این تروما می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حملات پانیک
- بی‌اعتمادی و وجود مشکلات متعدد در روابط بینفردی
- خودآزاری و رفتارهای پرخطر
- اختلالات خواب و کابوسهای مکرر
- مشکلات گوارشی و سردردهای مزمن
- اختلالات جنسی
- انزوای اجتماعی و احساس شرم
- افزایش احتمال تکرار چرخه‌ی خشونت
- کاهش عملکرد شغلی و تحصیلی
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
ترومای عاطفی و اختلالات هیجانی
ترومای عاطفی یکی دیگر از انواع تروما در روانشناسی است که در هنگام مواجه با یک تجربه‌ی دردناک، احساس ناامنی، بی‌پناهی و درماندگی نمود پیدا می‌کند. تحقیر، سرزنش مداوم، تهدید، طلاق والدین، پایان یک رابطه‌ی مهم، فقدان حمایت عاطفی در دوران کودکی، تجربه‌ی خیانت، از دست دادن ناگهانی عزیزان و ... می‌توانند سبب این تروما شوند. اضطراب، افسردگی، بیخوابی، تحریکپذیری، خشم ناگهانی، احساس بیحسی عاطفی، وسواس فکری، حملات پانیک، دلبستگی اضطرابی یا اجتنابی و اختلال شخصیت مرزی تنها بخشی از عواقب این تروما هستند.
راهکارهای درمان و مقابله با انواع تروما
- درمان شناختی-رفتاری (CBT)
- درمان حساسیتزدایی از طریق حرکت چشم و پردازش مجدد (EMDR)
- درمان مبتنی بر مواجهه
- درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد
- طرحوارهدرمانی
- درمان گروهی و حمایت اجتماعی
نقش مشاوره و رواندرمانی در بهبود آسیبهای روانی
با توجه به گستردگی انواع تروما در روانشناسی و عواقب حاصل از آنها لازم است که فرد برای عبور از این بحران از مشاوره و رواندرمانی کمک بگیرد. رواندرمانی به افراد مبتلا کمک می‌کند تا نسبت به تروماهای خود آگاهی کافی داشته باشند و به مقابله با آنها بپردازند. به طور کلی نقش مشاوره در بهبود آسیبهای روانی را می‌توان اینگونه بیان کرد:
- حمایت عاطفی و ایجاد حس امنیت
- شناسایی و پردازش تجربیات آسیب‌زا
- ارائه راهکارهای مقابله‌ای موثر
نتیجه گیری
بسیاری از افراد جامعه با دردهای ناشی از تروماهای مختلف دست به گریبان هستند اما عدم آگهی آنها یا شرم از حضور در مراکز رواندرمانی موجب شده است که اقدامات لازم برای نجات خود را انجام ندهند. به همین دلیل امروزه خدمات مشاوره تلفنی و آنلاین بسیار محبوب شده است زیرا فرد می‌تواند بدون حضور در محل مشکلات خود را مطرح و راهکارهای مناسب را دریافت کند. مشاورتل یکی از این مراکز رواندرمانی است که با حفظ حریم شخصی به رفع مشکلات روحی کمک می‌کند.
مشاوره روانشناسی تخصصی
| زمان | قیمت | پرداخت |
|---|---|---|
| 30 دقیقه | 198,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 60 دقیقه | 297,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 90 دقیقه | 396,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
- کارشناسی ارشد مشاوره
- مجرب و متخصص
- حل مشکلات رایج
مشاوره روانشناسی فوق تخصصی
| زمان | قیمت | پرداخت |
|---|---|---|
| 30 دقیقه | 230,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 60 دقیقه | 360,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 90 دقیقه | 480,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
- دکتری مشاوره
- بالاترین سطح علمی و تخصص
- حل مشکلات پیچیده و حساس
سوالات متداول
تروما مجموعهای از آسیبهای عاطفی و روانی شدید است که پس از تجربه رویدادهای استرسزا ایجاد میشود. انواع اصلی آن شامل ترومای تک واقعهای، ترومای مزمن، ترومای پیچیده، ترومای کودکی، ترومای جنسی، ترومای جنگ و ترومای عاطفی است.
ترومای تک واقعهای از یک رویداد ناگهانی و شدید ناشی میشود، در حالی که ترومای مزمن نتیجه مواجهه طولانیمدت با رویدادهای استرسزا مانند سوءاستفاده مستمر، خشونت خانگی یا فقر شدید است.
ترومای کودکی به دلیل حساسیت بالای سیستم عصبی و وابستگی زیاد کودکان، می‌تواند تاثیرات عمیق و طولانی‌مدتی بر رشد جسمی، روانی و اجتماعی فرد بگذارد و حتی ساختار مغز را تغییر دهد. این تروما می‌تواند منجر به مشکلات جدی در بزرگسالی شود.
روشهای اصلی درمان تروما شامل درمان شناختی-رفتاری (CBT)، درمان حساسیتزدایی از طریق حرکت چشم (EMDR)، درمان مبتنی بر مواجهه، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، طرحوارهدرمانی و درمان گروهی است.
علائم رایج تروما شامل اضطراب، افسردگی، کابوسهای مکرر، واکنشهای هیجانی شدید، بیخوابی، تحریکپذیری، پرخاشگری، بیحسی عاطفی، کاهش اعتماد به نفس، و مشکلات در روابط بینفردی است.
نظرات
تاکنون نظری وارد نشده است. شما اولین نفر باشید که نظر می دهید.