طرحواره درمانی چیست؟
- 4 دقیقه
-
طرحواره درمانی چیست؟ یکی از روش های روان درمانی است که ریشه های اصلی یک مشکل روانی را بررسی می کند. این ریشه ها معمولا از دوران کودکی نشات می گیرند. همچنین این روش تاثیر مشکلات را بر روی رفتار و احساسات فعلی فرد تحلیل می کند. اما این مشکلات خود به خود حل نمی شوند و اگر درمان نگردد با گذشت زمان شدت آن ها افزایش می یابد و به مسائل ذهنی عمیق تری تبدیل می شود. بنابراین مشاوره روانشناسی راهی موثر برای تغییر الگوهای رفتاری ناسازگار می باشد و به شما کمک می کند تا مشکلات را برطرف نمایید. بنابراین در این مقاله قصد داریم تا شما را با این مشکل آشنا کنیم تا درک بهتری از آن داشته باشید.
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
فهرست مطالب
- مفهوم طرحواره و نقش آن در شکلگیری شخصیت
- تاریخچه و بنیان های نظری طرحواره درمانی
- انواع طرحوارههای ناسازگار اولیه و نشانه های آنها
- تفاوت طرحواره درمانی با سایر رویکردهای درمانی
- مراحل و تکنیکهای اصلی در طرحواره درمانی
- نقش تجارب دوران کودکی در شکلگیری طرحواره ها
- سبک های مقابله ای ناکارآمد و روشهای تغییر آنها
- کاربرد طرحواره درمانی در درمان اختلالات مختلف
- نقش رابطه درمانی در موفقیت طرحواره درمانی
- ارزیابی و تشخیص طرحوارهها: ابزارها و روش ها
- نتیجه گیری
مفهوم طرحواره و نقش آن در شکلگیری شخصیت
طرحواره درمانی چیست؟ طرحواره ها، تصورات و باورهای ناخودآگاهی هستند که شکل گیری آن در دوران کودکی و اوایل نوجوانی می باشد و شخصیت افراد را تحت تاثیر قرار می دهند. به عنوان مثال: هر فردی که در دوران کودکی بی توجهی والدین را تجربه کند، ممکن است الگوی رهاشدگی در ذهن او ایجاد شود. این الگو می تواند در بزرگسالی باعث شود که فرد همواره در روابط خود احساس ناامنی و اضطراب داشته باشد.
تاریخچه و بنیان های نظری طرحواره درمانی
تاریخچه طرحواره درمانی چیست؟ طرحواره درمانی یکی از جدیدترین شیوه های درمانی است که توسط جفری یانگ که یکی از شاگردان آرون بک، بنیان‌گذار درمان شناختی-رفتاری است، طراحی شد. وی متوجه شد که تعدادی از بیماران به شیوه های متداول درمان شناختی-رفتاری پاسخ نمی دهند، زیرا مشکلات آن ها به دوران کودکی مربوط است. بنابراین، او رویکردی را ایجاد نمود که درمان شناختی-رفتاری، روانکاوی، دلبستگی و گشتالت درمانی را ترکیب میکند. این شیوه به بیماران این امکان را می دهد که الگوهای ناکارآمد خود را شناسایی کنند و از طریق روش های مختلف، آنها را تغییر دهند.
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
انواع طرحوارههای ناسازگار اولیه و نشانه های آنها
طرحواره های نادرست و ناسازگار اولیه، الگوهای فکری و احساسی هستند که باعث ایجاد مشکلاتی در احساسات و رفتار می شوند. برخی از رایج ترین آن ها عبارتند از:
- طرحواره رهاشدگی: فرد به صورت مداوم ترس از بیتوجهی و ترک شدن توسط افرادی که به آنها اهمیت میدهند نیز زندگی میکند.
- طرحواره بی ارزشی: این فرد بر این باور است که هرگز نمی‌تواند به اندازه کافی خوب باشد.
- طرحواره وابستگی: این فرد باور دارد که نمی تواند هیچ کاری را بدون کمک دیگران انجام دهد.
- طرحواره شکست: این فرد فکر میکند که هر چقدر هم تلاش کند، همیشه دچار شکست خواهد شد.
به عنوان مثال: فردی ممکن است پیشنهادات شغلی یا تحصیلی را رد کند زیرا باور دارد که در نهایت موفق نخواهند شد. فردی که دارای طرحواره شکست است هرگز به دنبال فعالیت هایی که در آن مهارت بالایی دارد، نمی رود. به دلیل اینکه ترس از شکست او را از تلاش در آن مسیر باز می دارد.
تفاوت طرحواره درمانی با سایر رویکردهای درمانی
تفاوت رویکردهای درمانی با طرحواره درمانی چیست؟ درمانی شناختی-روانی بر روی رفتار و اعمال فرد تمرکز دارد، اما طرحواره درمانی سعی می کند ریشه تمامی مشکلات را در دوران کودکی و نوجوانی بررسی کند. طرحواره درمانی تکنیک های مختلفی مانند نقش آفرینی، تصویرسازی ذهنی و کار بر روی تجربیات کودکی را استفاده می نماید تا بیمار تأثیر طرحواره ها را در زندگی خود درک کند و بتواند آن ها را تغییر دهد.
مراحل و تکنیکهای اصلی در طرحواره درمانی
مراحل و تکنیک های اصلی در طرحواره درمانی چیست؟ درواقع طرحواره درمانی شامل چند مرحله اصلی است:
- شناسایی طرحواره ها و الگوهای ناکارآمد با استفاده از مصاحبه ها، پرسشنامه ها و تحلیل و بررسی تجربیات در گذشته
- درک تأثیر این الگوها و طرحواره ها بر روی زندگی روزمره و روابط بین فردی
- تغییر الگو با استفاده از تمرینات تصویرسازی ذهنی و برخی تکنیک های رفتاری دیگر
- جایگزین نمودن رفتارهای مثبت و سالم به جای رفتارهای نادرست و مخرب قبلی
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
نقش تجارب دوران کودکی در شکلگیری طرحواره ها
نقش تجارب دوران کودکی در شکلگیری طرحواره درمانی چیست؟ تجربیات دوران کودکی بر روی شکل گیری طرحواره ها به صورت مستقیم تاثیر می گذارد. به عنوان مثال، والدین کودکی که به شدت سختگیر هستند، ممکن است در بزرگسالی به دلیل ترس از قضاوت شدن، ابراز احساسات خود را سرکوب کنند. چنین افرادی معمولاً از طرحواره ناکافی بودن و شرم رنج می برند و احساس بی ارزشی می‌کنند .اگر در طول زمان درمانی برای این طرحواره ها صورت نگیرد ممکن است شدیدتر شوند و بر روی کیفیت زندگی تاثیر بدی می گذارد.
سبک های مقابله ای ناکارآمد و روشهای تغییر آنها
افراد به طرحواره های خود به سه روش مختلف پاسخ می دهند:
- تسلیم شدن: فرد تسلیم طرحواره خود می شود و رفتارهای نامناسب خود را ادامه می دهد.
- اجتناب: فرد سعی میکند از برخی شرایط و موقعیت ها که ممکن است طرحواره او را تحت تاثیر قرار دهد نیز اجتناب کند.
- جبران افراطی: فرد تلاش میکند به شیوه ای برخلاف طرحواره خود رفتار کند، اما این کار را به شکلی افراطی و ناخوشایند انجام می دهد.
به عنوان مثال: یک فرد با الگو و طرحواره بی ارزشی ممکن است از هر نوع رقابت یا چالشی دوری کند و از آن اجتناب می کند. همچنین ممکن است بیش از حد کمال گرا شود و خود را تحت فشار شدید قرار دهد و دچار رفتارهای افراطی گردد.
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
کاربرد طرحواره درمانی در درمان اختلالات مختلف
کاربرد طرحواره درمانی چیست؟ در واقع طرحواره درمانی برای مشکلاتی همچون افسردگی و اضطراب در طولانی مدت، وابستگی عاطفی و مشکلات ارتباطی و شکست پی در پی در روابط به کار می رود.
نقش رابطه درمانی در موفقیت طرحواره درمانی
نقش رابطه درمانی در موفقیت طرحواره درمانی چیست؟ یکی از مهم‌ترین جنبه‌های موفقیت در درمان طرحواره، رابطه بین بیمار و درمانگر است. در این حالت، درمانگر نقش "والد سالم" را بازی میکند و به بیمار کمک می نماید تا نیازهای برآورده نشده دوران کودکی را به روشی سالم تر شناسایی و برآورده کند.
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
ارزیابی و تشخیص طرحوارهها: ابزارها و روش ها
ارزیابی و تشخیص طرحواره درمانی چیست؟ شناسایی طرحواره ها معمولاً به وسیله پرسشنامه های استاندارد مانند سوال و پرسشنامه طرحواره یانگ و مصاحبه های بالینی انجام می شود. این طرحواره ها به مراتب ریشه عمیقی دارند و با راه حل های ساده و خانگی برطرف نمی شوند.
نتیجه گیری
طرحواره درمانی چیست؟ این روش به ما کمک میکند تا ریشه های مشکلات خود را به خوبی شناسایی نماییم و ما را به سوی زندگی آرام تری هدایت میکند. اگر فکر می‌کنید که برخی از این الگوها در زندگی شما وجود دارد، توصیه می شود که با مشاوره روانشناسی در ارتباط باشید. بنابراین شما حق دارید بدون احساس ترس، اضطراب یا بی ارزشی زندگی کنید..
مشاوره روانشناسی تخصصی
| زمان | قیمت | پرداخت |
|---|---|---|
| 30 دقیقه | 140,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 60 دقیقه | 230,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 90 دقیقه | 290,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
- کارشناسی ارشد مشاوره
- مجرب و متخصص
- حل مشکلات رایج
مشاوره روانشناسی فوق تخصصی
| زمان | قیمت | پرداخت |
|---|---|---|
| 30 دقیقه | 230,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 60 دقیقه | 360,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 90 دقیقه | 480,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
- دکتری مشاوره
- بالاترین سطح علمی و تخصص
- حل مشکلات پیچیده و حساس
سئوالات متداول
طرحواره درمانی روشی رواندرمانی است که به بررسی ریشههای اصلی مشکلات روانی در دوران کودکی میپردازد. برخلاف درمان شناختی-رفتاری که بر رفتار و اعمال فعلی تمرکز دارد، طرحواره درمانی به ریشهیابی عمیق مشکلات در گذشته پرداخته و از تکنیکهای متنوعی مانند نقشآفرینی، تصویرسازی ذهنی و کار روی تجربیات کودکی استفاده میکند.
طرحوارههای ناسازگار اولیه، الگوهای فکری و احساسی هستند که در دوران کودکی و نوجوانی شکل میگیرند و باعث مشکلاتی در احساسات و رفتار میشوند. نمونههای رایج شامل: طرحواره رهاشدگی (ترس مداوم از ترک شدن)، طرحواره بیارزشی (باور به ناکافی بودن خود)، طرحواره وابستگی (ناتوانی در انجام کارها بدون کمک دیگران) و طرحواره شکست (باور به شکست حتمی علیرغم تلاش) میباشند.
تجربیات دوران کودکی تأثیر مستقیمی بر شکلگیری طرحوارهها دارند. برای مثال، کودکی که والدین سختگیر داشته، ممکن است در بزرگسالی به دلیل ترس از قضاوت شدن، احساسات خود را سرکوب کند و از طرحواره ناکافی بودن و شرم رنج ببرد. همچنین، کودکی که بیتوجهی والدین را تجربه کرده، ممکن است در بزرگسالی دچار الگوی رهاشدگی شود و در روابط خود همواره احساس ناامنی و اضطراب داشته باشد.
افراد به سه روش اصلی به طرحوارههای خود پاسخ میدهند: 1) تسلیم شدن: فرد الگوهای ناسازگار را میپذیرد و به آنها ادامه میدهد، 2) اجتناب: فرد از موقعیتهایی که طرحواره را فعال میکند دوری میکند، 3) جبران افراطی: فرد به شکلی افراطی و ناخوشایند برخلاف طرحواره خود رفتار میکند. مثلاً فردی با طرحواره بیارزشی ممکن است از هرگونه چالش اجتناب کند یا به کمالگرایی افراطی روی آورد.
مراحل اصلی طرحواره درمانی عبارتند از: 1) شناسایی طرحوارهها و الگوهای ناکارآمد با استفاده از مصاحبهها و پرسشنامهها، 2) درک تأثیر این الگوها بر زندگی روزمره و روابط، 3) تغییر الگوها با استفاده از تمرینات تصویرسازی ذهنی و تکنیکهای رفتاری، 4) جایگزین کردن رفتارهای مثبت و سالم به جای رفتارهای مخرب قبلی. در این فرآیند، رابطه درمانی بین بیمار و درمانگر بسیار مهم است و درمانگر نقش "والد سالم" را ایفا میکند.
نظرات
تاکنون نظری وارد نشده است. شما اولین نفر باشید که نظر می دهید.