شکایت از کارفرما بابت دیه بند انگشت: راهنمای حقوقی ۱۴۰۴

مشاوره حقوقی به شما کمک می‌کند تا در صورت آسیب بند انگشت در محل کار، دیه و حقوق قانونی خود را از کارفرما یا بیمه تأمین اجتماعی مطالبه کنید. آسیب به بند انگشت، به‌عنوان یکی از جراحات شایع در محیط‌های کاری (مثل کارگاه‌ها یا کارخانه‌ها)، می‌تواند به دلیل نقص ایمنی یا سهل‌انگاری کارفرما رخ دهد. این مقاله، با استناد به قوانین ایران در سال ۱۴۰۴، مراحل شکایت از کارفرما برای دریافت دیه بند انگشت، مدارک لازم، مبنای قانونی، و نکات حقوقی را به‌طور جامع و به زبان ساده تشریح می‌کند.

فهرست مطالب

• دیه بند انگشت چیست؟
• مبنای قانونی شکایت از کارفرما
• مسئولیت کارفرما در آسیب بند انگشت
• مراحل شکایت از کارفرما برای دیه بند انگشت
• نکات حقوقی کلیدی
• موانع احتمالی
• پیشگیری از حوادث مشابه
• کلام آخر

دیه بند انگشت چیست؟

دیه بند انگشت، جبران خسارت جانی ناشی از آسیب به بند انگشت دست یا پا است که طبق قانون مجازات اسلامی (مصوب ۱۳۹۲) و قانون کار (مصوب ۱۳۶۹) محاسبه و پرداخت می‌شود. بر اساس ماده ۶۴۸ قانون مجازات اسلامی، دیه هر بند انگشت (به‌جز شست) یک‌صدم دیه کامل انسان است. در سال ۱۴۰۴، دیه کامل انسان در ماه‌های غیرحرام حدود ۱.۸ میلیارد تومان و در ماه‌های حرام ۲.۴ میلیارد تومان است. بنابراین، دیه یک بند انگشت حدود ۱۸ تا ۲۴ میلیون تومان است، بسته به زمان وقوع حادثه.

مثال: کارگری در یک کارگاه نجاری در تهران به دلیل نقص دستگاه، بند انگشت خود را از دست داد و دیه ۲۰ میلیون تومانی دریافت کرد.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

مبنای قانونی شکایت از کارفرما

شکایت از کارفرما برای دیه بند انگشت بر اساس قوانین زیر انجام می‌شود:

1. قانون کار (مصوب ۱۳۶۹)

• ماده ۹۱: کارفرما موظف است محیط کار ایمن فراهم کند و در صورت بروز حادثه ناشی از تقصیر (مثل نقص تجهیزات)، مسئول جبران خسارت است.
• ماده ۶۶: هزینه‌های درمان و دیه باید توسط کارفرما یا بیمه تأمین اجتماعی پرداخت شود.

2. قانون تأمین اجتماعی (مصوب ۱۳۵۴)

• ماده ۶۰: کارگران بیمه‌شده در صورت آسیب شغلی، حق دریافت هزینه درمان و دیه دارند.
• ماده ۶۵: در صورت نقص عضو (مثل قطع بند انگشت)، غرامت نقص عضو پرداخت می‌شود.

3. قانون مجازات اسلامی (مصوب ۱۳۹۲)

• ماده ۶۴۸: دیه هر بند انگشت یک‌صدم دیه کامل است.
• ماده ۵۵۸: اگر آسیب به عملکرد انگشت منجر شود، ارش (خسارت اضافی) نیز قابل مطالبه است.

4. قانون مسئولیت مدنی (مصوب ۱۳۳۹)

• ماده ۱: کارفرما در صورت تقصیر در بروز حادثه، مسئول جبران خسارات جانی و روانی است.

مثال: کارفرمایی که دستگاه معیوب را تعمیر نکرد، به دلیل سهل‌انگاری مسئول پرداخت دیه بند انگشت کارگر شد.

مسئولیت کارفرما در آسیب بند انگشت

کارفرما در موارد زیر مسئول پرداخت دیه است:

• عدم رعایت ایمنی: مثل فراهم نکردن تجهیزات حفاظتی (دستکش ایمنی) یا نگهداری نادرست دستگاه‌ها.
• نقص تجهیزات: مانند استفاده از ماشین‌آلات معیوب که باعث قطع بند انگشت شود.
• عدم آموزش: اگر کارگر آموزش ایمنی کافی دریافت نکرده باشد.

استثنائات: اگر آسیب به دلیل تقصیر عمدی کارگر (مثل بی‌توجهی به دستورات ایمنی) رخ دهد، مسئولیت کارفرما کاهش می‌یابد یا ساقط می‌شود (ماده ۹۵ قانون کار).

مثال: در یک کارخانه، کارگری به دلیل نبود گارد محافظ دستگاه، بند انگشت خود را از دست داد و کارفرما مسئول شناخته شد.

درخواست مشاوره از طریق واتساپ

مراحل شکایت از کارفرما برای دیه بند انگشت

برای مطالبه دیه بند انگشت از کارفرما، مراحل زیر را طی کنید:

1. گزارش حادثه

حادثه را فوراً به کارفرما، نیروی انتظامی (۱۱۰)، یا بازرس کار اطلاع دهید. طبق ماده ۶۵ قانون تأمین اجتماعی، کارفرما موظف است حادثه را ظرف ۳ روز کاری به تأمین اجتماعی گزارش کند.

• اقدامات اولیه:
• به بیمارستان یا درمانگاه مراجعه کنید و گزارش پزشکی دریافت کنید.
• از محل حادثه (مثل دستگاه معیوب) عکس یا فیلم تهیه کنید.
• مثال: کارگری در خوزستان با گزارش حادثه به کلانتری، پرونده را برای پیگیری ثبت کرد.

2. مراجعه به پزشکی قانونی

برای تعیین میزان دیه، به پزشکی قانونی مراجعه کنید و گواهی جراحت دریافت کنید.

• مدارک لازم:
• معرفی‌نامه از کلانتری یا دادسرا.
• کپی شناسنامه و کارت ملی.
• گزارش بیمارستان یا پزشک معالج.
• هزینه: ۱۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان (تعرفه ۱۴۰۴).
• مدت زمان: ۱ تا ۲ هفته.
• مثال: پزشکی قانونی در تهران، دیه قطع بند انگشت را ۲۰ میلیون تومان تعیین کرد.

3. ثبت شکایت در اداره کار

برای مطالبه دیه یا غرامت از کارفرما، به هیئت تشخیص اداره کار محل مراجعه کنید.

• مدارک لازم:
• کپی قرارداد کار یا فیش حقوقی.
• گواهی پزشکی قانونی.
• گزارش بازرس کار یا نیروی انتظامی.
• کپی شناسنامه و کارت ملی.
• فرآیند:
• تنظیم دادخواست با ذکر جزئیات حادثه و تقصیر کارفرما.
• جلسه رسیدگی در هیئت تشخیص (۱ تا ۳ ماه).
• هزینه دادرسی: ۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان (تعرفه ۱۴۰۴).
• مثال: کارگری با ارائه گواهی پزشکی، از طریق اداره کار دیه ۱۸ میلیون تومانی گرفت.

4. درخواست از تأمین اجتماعی

اگر کارگر بیمه تأمین اجتماعی باشد، می‌تواند دیه و هزینه درمان را از این سازمان مطالبه کند.

• مراحل:
• به شعبه تأمین اجتماعی محل مراجعه کنید.
• مدارک پزشکی و گزارش حادثه را ارائه دهید.
• کمیته فنی تأمین اجتماعی میزان دیه یا غرامت را تعیین می‌کند (۱ تا ۳ ماه).
• مثال: کارگری با بیمه تأمین اجتماعی، هزینه درمان و دیه بند انگشت را در ۲ ماه دریافت کرد.

5. شکایت کیفری (در صورت تقصیر عمدی)

اگر حادثه ناشی از سهل‌انگاری فاحش یا عمدی کارفرما باشد، می‌توانید شکایت کیفری کنید.

• مرجع: دادسرای عمومی و انقلاب محل حادثه.
• ماده قانونی: ماده ۶۱۶ قانون مجازات اسلامی (سهل‌انگاری منجر به صدمه).
• مجازات: حبس تا ۱ سال یا جزای نقدی.
• مثال: کارفرمایی که عمداً دستگاه معیوب را استفاده کرد، به ۶ ماه حبس محکوم شد.

6. پیگیری قضایی برای خسارات اضافی

اگر کارفرما یا تأمین اجتماعی دیه را پرداخت نکنند، به دادگاه عمومی حقوقی مراجعه کنید.

• مدارک:
• رأی هیئت تشخیص اداره کار.
• گواهی پزشکی قانونی.
• مدارک هویتی و قرارداد کار.
• مدت زمان: ۶ ماه تا ۲ سال.
• هزینه: ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان دادرسی.

مثال: کارگری با شکایت به دادگاه حقوقی، دیه و خسارت روانی ناشی از حادثه را دریافت کرد.

نکات حقوقی کلیدی

گزارش سریع حادثه

تأخیر در گزارش حادثه ممکن است اثبات تقصیر کارفرما را دشوار کند. فوراً به کلانتری یا اداره کار اطلاع دهید.

حفظ مدارک

گواهی پزشکی قانونی، گزارش بازرس کار، و قرارداد کار را نگه دارید تا در دادگاه قابل استناد باشد.

بررسی بیمه تأمین اجتماعی

اگر بیمه هستید، ابتدا از تأمین اجتماعی پیگیری کنید، زیرا فرآیند سریع‌تر است.

مشاوره با وکیل

وکیل متخصص دعاوی کار می‌تواند تقصیر کارفرما را اثبات و فرآیند را تسریع کند.
مثال: وکیلی با ارائه گزارش بازرس کار، دیه ۲۲ میلیون تومانی برای کارگر اخذ کرد.

هزینه‌ها

• پزشکی قانونی: ۱۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان.
• دادرسی (اداره کار یا دادگاه): ۵۰ تا ۵۰۰ هزار تومان.
• وکالت: ۵ تا ۲۰ میلیون تومان (تعرفه ۱۴۰۴).

موانع احتمالی

• عدم بیمه: اگر کارگر بیمه نباشد، دریافت دیه تنها از کارفرما ممکن است.
• نقص مدارک: فقدان گزارش پزشکی یا بازرسی، اثبات ادعا را دشوار می‌کند.
• تقصیر کارگر: بی‌توجهی به ایمنی ممکن است مسئولیت کارفرما را کاهش دهد.
• تأخیر در پرداخت: کارفرمایان متخلف ممکن است از پرداخت دیه امتناع کنند، که نیاز به شکایت قضایی دارد.

پیشگیری از حوادث مشابه

• از تجهیزات حفاظتی (مثل دستکش ایمنی) استفاده کنید.
• نقص دستگاه‌ها را فوراً به کارفرما گزارش دهید.
• در دوره‌های آموزشی ایمنی شرکت کنید.
• بیمه تأمین اجتماعی خود را مرتباً بررسی کنید (www.tamin.ir).

کلام آخر

مشاوره حقوقی به شما کمک می‌کند تا در صورت آسیب بند انگشت در محل کار، دیه و حقوق خود را از کارفرما یا تأمین اجتماعی دریافت کنید. در سال ۱۴۰۴، طبق قانون مجازات اسلامی و قانون کار، دیه بند انگشت (حدود ۱۸ تا ۲۴ میلیون تومان) از کارفرما یا بیمه قابل مطالبه است. برای موفقیت، حادثه را فوراً گزارش دهید، مدارک کامل (گواهی پزشکی، قرارداد کار) ارائه کنید، و با وکیل متخصص مشورت کنید. اطلاعات بیشتر را از وب‌سایت تأمین اجتماعی (www.tamin.ir)، اداره کار (www.mcls.gov.ir)، یا سامانه ثنا (www.sana.adliran.ir) استعلام کنید.