جرم اختلاس شامل چیست و رسیدگی به آن در صلاحیت کدام دادگاه است؟
- 5 دقیقه
-
مقدمه
در قانون ایران جرایم اقتصادی به انواع مختلف ارتشاء، کلاهبرداری و اختلاس تقسیم بندی می شوند. اختلاس یک جرم علیه اموال و غیر قابل گذشت است که طبق شرایط خاص و توسط کارمندان دولت صورت می پذیرد. ما در این مقاله قصد داریم در رابطه با جرم اختلاس، شرایط تحقق، مجازات و صلاحیت دادگاه رسیدگی کننده صحبت کنیم. پس تا پایان این مقاله ما را همراهی کنید.
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
فهرست مطالب
- مقدمه
- اختلاس چیست؟
- تعریف حقوقی اختلاس در قانون مجازات اسلامی
- عناصر تشکیل‌دهنده جرم اختلاس در حقوق کیفری ایران
- تفاوت اختلاس با سایر جرایم مالی مانند کلاهبرداری و خیانت در امانت
- شرایط تحقق جرم اختلاس و نحوه احراز آن در دادگاه
- صلاحیت دادگاه‌های کیفری در رسیدگی به پرونده‌های اختلاس
- مجازات‌های قانونی پیش‌بینی شده برای مرتکبین جرم اختلاس
- نقش دیوان عالی کشور در رسیدگی به پرونده‌های کلان اختلاس
- شیوه‌های کشف و اثبات جرم اختلاس در مراجع قضایی
- مرور زمان و موارد تشدید مجازات در جرم اختلاس
- راهکارهای پیشگیری از وقوع جرم اختلاس در سازمان‌های دولتی
- کلام آخر
اختلاس چیست؟
قبل از آنکه موضوع جرم اختلاس در صلاحیت کدام دادگاه است؟ را بررسی کنیم قصد داریم که به توضیح مفهوم آن بپردازیم.
همه ما جمله بردن مال غیر را شنیده ایم و می دانیم اگر کسی مالی که متعلق به دیگری است را بدون اجازه ببرد سرقت محسوب می شود. سرقت با خیانت در امانت تفاوت دارد. در سرقت بردن مال بدون اجازه مالک است. در خیانت در امانت فرد خودش مالش را به دیگری برای مدت مشخصی به امانت گذاشته است. اگر فرد امین از پس دادن آن پس از طلب مالک امتناع کند خیانت در امانت محقق می شود. هر دوی اینها در قانون جرم انگاری شده و برای آن ها مجازات تعیین شده است. این دو جرم برای هرکسی در شرایط عادی امکان پذیر است. اما اگر فرد در سمت کارمند دولت باشد، مال یا وجهی به وی سپارده شده باشد، مال یا وجه را به اموال یا حساب خویش یا دیگری اضافه کند جرم اختلاس صورت می گیرد. در واقع شرط تحقق جرم اختلاس کارمند دولت بودن و سپارده شدن اموال به وی است. جهت کسب اطلاعات بیشتر پیشنهاد ما مشورت با مشاوره حقوقی است.
تعریف حقوقی اختلاس در قانون مجازات اسلامی
قانون مجازات اسلامی علاوه بر توضیح مفهوم اختلاس از نگاه حقوقی به رسیدگی به جرم اختلاس در صلاحیت کدام دادگاه است؟ نیز پرداخته است. متن ماده 5 مرتبط با مرتکبان اختلاس، ارتشا و کلاهبرداری از قرار زیر است.
هر یک از کارمندان ادارات و سازمان‌ها و یا شوراها و یا شهرداری‌ها و موسسات و شرکت‌های دولتی و یا وابسته به دولت و یا نهادهای انقلابی و دیوان محاسبات و موسساتی که به کمک مستمر دولت اداره می‌شوند و دارندگان پایه قضایی و به طور قوای سه‌گانه و همچنین نیروهای مسلح و ماموریت به خدمات عمومی اعم از رسمی و یا غیررسمی وجوه و مطالبات یا حواله‌ها یا سهام یا اسناد و اوراق بهادار و سایر اموال متعلق به هر یک از سازمان‌ها و موسسات فوق‌الذکر و یا اشخاص را که بر حسب وظیفه به آنها سپرده شده به نفع خود یا دیگری برداشت و تصاحب نماید مختلس محسوب خواهد شد.
طبق این ماده مرتکب حتما باید کارمند دولت یا شرکت های وابسته به دولت باشد و مال هم باید به وی سپارده شده باشد. چنانچه به راهنمایی بیشتر نیاز دارید می توانید به مشاوره حقوقی مراجعه کنید.
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
عناصر تشکیل‌دهنده جرم اختلاس در حقوق کیفری ایران
جرم اختلاس در صلاحیت کدام دادگاه است؟ چه شرایطی سبب تحقق جرم اختلاس است؟ ما به این سوالات در ادامه پاسخ خواهیم داد. این جرم هم مانند سایر جرایم دارای سه عنصر مادی، معنوی و قانونی می باشد. برای درک بهتر هر یک از این سه مورد را به صورت مختصر و به زبان ساده توضیح می دهیم.
عنصر معنوی: اولین رکن عنصر معنوی می باشد یعنی مختلس باید قصد تصاحب اموال دولتی را داشته باشد.
عنصر مادی: در این مرحله فرد باید مال را تصاحب نماید تا جرم اختلاس محقق شود.
عنصر قانونی: فعل باید در قانون جرم انگاری شده باشد. جرم اختلاس در ماده 5 جرم انگاری شده و برای آن مجازات تعیین شده است.
تفاوت اختلاس با سایر جرایم مالی مانند کلاهبرداری و خیانت در امانت
برای اینکه بتوانیم متوجه شویم که جرم اختلاس در صلاحیت کدام دادگاه است؟ باید تفاوت آن را با جرایم مشابه مانند کلاهبرداری و خیانت در امانت بدانیم.
همانگونه که در متن اشاره شد جرم اختلاس برای کارمند دولتی که مال یا وجه به وی سپارده شده باشد محقق است. در کلاهبرداری فرد مال مردم را با استفاده از روشی متقلبانه از آن ها می گیرد و سپس آن را تصاحب می کند. پس جرم کلاهبرداری برای هر فردی قابل انجام است و مخاطب آن عموم مردم است. در خیانت در امانت فردی مالش را به دیگری می سپارد و امین پس از طلب مالک از پس دادن آن امتناع می ورزد. در این مورد هم خیانت در امانت توسط هر شخصی می تواند صورت پذیرد. بنابراین در کلاهبرداری و خیانت در امانت لازم نیست شخص سمت داشته باشد و مخاطبان عموم مردم هستند. در اختلاس مجرم حتما باید کارمند دولت باشد و مال به وی سپارده شده باشد.
شرایط تحقق جرم اختلاس و نحوه احراز آن در دادگاه
برای تحقق جرم اختلاس علاوه بر سه رکن مادی، معنوی و قانونی سه شرط لازم است. تا زمانی که هر سه شرط وجود نداشته باشد جرم اختلاس محقق نمی شود. این سه شرط عبارت است از:
- کارمند دولت بودن
- اموال منقول دولتی باشد
- مرتکب باید سوءنیت داشته باشد
صلاحیت دادگاه‌های کیفری در رسیدگی به پرونده‌های اختلاس
پس از گذراندن مراحل بالا بالاخره به بحث اینکه جرم اختلاس در صلاحیت کدام دادگاه است؟ رسیدیم. طبق قانون رسیدگی به تمامی جرایم جز جرایم خاص در صلاحیت دادگاه کیفری2 است. اختلاس یک جرم اقتصادی است و طبق قانون در صلاحیت دادگاه کیفری2 می باشد.
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
مجازات‌های قانونی پیش‌بینی شده برای مرتکبین جرم اختلاس
حال که متوجه شدیم جرم اختلاس در صلاحیت کدام دادگاه است؟ وارد بحث مجازات آن می شویم. در سال 1403 مجازات برخی از جرایم اقتصادی مانند اختلاس دچار تغییراتی شد. برای این جرم با توجه به میزان اموال کسب شده مجازاتی برای مرتکبین جرم اختلاس تعیین شده است که عبارت است از:
- رد مال
- جریمه نقدی
- انفصال دائم یا موقت
- حبس
نقش دیوان عالی کشور در رسیدگی به پرونده‌های کلان اختلاس
طبق قانون پرونده پس از طی مراحل رسیدگی در دادسرا ارسال به دادگاه بدوی و صدور رای در این دادگاه، اگر رای قطعی نشود و محکوم علیه اعتراض نماید به دادگاه تجدیدنظر ارسال می گردد. در مواقعی یک مرحله پس از تجدیدنظر نیز برای برخی از جرایم خاص می تواند وجود داشته باشد، این مرحله فرجام خواهی می باشد. اختلاس یک جرم علیه اموال است و در صورتی که یک پرونده کلان اختلاس با مجازات سنگین باشد قطعا قابل فرجام خواهی است. متهم می تواند از رای صادره توسط تجدیدنظر فرجام خواهی نماید. فرجام خواهی به گونه ای اعتراض نسبت به رای نهایی است. در صورتی که دیوان عالی کشور اعتراض را وارد بداند رای را نقض و پرونده را جهت صدور رای عادلانه به شعبه هم عرض صادرکننده رای نهایی ارسال می کند.
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
شیوه‌های کشف و اثبات جرم اختلاس در مراجع قضایی
علاوه بر اینکه باید نسبت به موضوع جرم اختلاس در صلاحیت کدام دادگاه است؟ علم پیدا کنیم باید نحوه کشف و اثبات جرم اختلاس را هم بدانیم. سه راه برای اثبات و تحقق این جرم وجود دارد که عبارت اند از:
- اقرار خود متهم
- شهادت دو مرد عادل
- علم قاضی
- شیوه‌های کشف و اثبات جرم اختلاس در مراجع قضایی
مرور زمان و موارد تشدید مجازات در جرم اختلاس
اختلاس جزء جرایم اقتصادی است و به هر میزانی قابل مجازات است. این جرم مشمول مرور زمان شکایت نمی شود اما با توجه به میزان آن مشمول مرور زمان تعقیب، مرور زمان صدور حکم و مرور زمان اجرای مجازات می شود. عواملی هم می تواند سبب تشدید مجازات در جرم اختلاس شود که عبارت است از:
- تشکیل یا رهبری چند نفر که لازم نیست همه آن ها کارمند باشند
- در صورتی که با جعل سند و ... همراه باشد
برای دریافت مشاوره فوری، شماره موبایل خود را وارد نمایید.
راهکارهای پیشگیری از وقوع جرم اختلاس در سازمان‌های دولتی
همه ما این جمله را به وفور شنیده ایم که می گوید پیشگیری بهتر از درمان است. این جمله فقط مختص بیماری های جسمی نیست بهتر است که در کلیه ابعاد اجتماعی به کار برده شود. برای جرم اختلاس هم راه های پیشگیری وجود دارد که ما به چند مورد از آن ها اشاره خواهیم کرد که عبارت اند از:
- اعمال نهادهای نظارتی بر اعمال کارمندان
- رسیدگی به دارایی ها و اموال کارمندان
- امکان گزارش دهی در رابطه با فساد مالی
کلام آخر
ما در این مقاله جرم اختلاس را تعریف نموده، مجازات و راه های پیشگیری از آن و اینکه جرم اختلاس در صلاحیت کدام دادگاه است؟ را به صورت خلاصه بررسی نمودیم. اختلاس یکی از جرایم غیر قابل گذشت اقتصادی است که با توجه به میزان آن مجازات های مختلف در نظر گرفته شده است. در صورتی که هنوز برای شما ابهامی وجود دارد می توانید از خدمات مشاوره حقوقی بهره ببرید.
مشاوره حقوقی تخصصی
| زمان | قیمت | پرداخت |
|---|---|---|
| 5 دقیقه | 69,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 10 دقیقه | 99,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 15 دقیقه | 149,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 20 دقیقه | 179,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 30 دقیقه | 249,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 60 دقیقه | 349,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
- کارشناسی ارشد مشاوره
- مجرب و متخصص
- حل مشکلات رایج
مشاوره حقوقی فوق تخصصی
| زمان | قیمت | پرداخت |
|---|---|---|
| 5 دقیقه | 99,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 10 دقیقه | 129,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 15 دقیقه | 179,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 20 دقیقه | 239,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 30 دقیقه | 289,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
| 60 دقیقه | 389,000 تومان | دریافت مشاوره فوری |
- دکتری مشاوره
- بالاترین سطح علمی و تخصص
- حل مشکلات پیچیده و حساس
سئوالات متداول
اختلاس مختص کارمندان دولت است که مال به آنها سپرده شده؛ سرقت و کلاهبرداری توسط هر فردی قابل انجام است
عنصر معنوی (قصد تصاحب)، عنصر مادی (تصاحب مال)، عنصر قانونی (جرم‌انگاری در قانون)
کارمند دولت بودن، دولتی بودن اموال منقول، داشتن سوءنیت
دادگاه کیفری 2
رد مال، جریمه نقدی، انفصال از خدمت، حبس
اقرار متهم، شهادت دو مرد عادل، علم قاضی
تشکیل یا رهبری گروه، همراه بودن با جعل سند
نظرات
تاکنون نظری وارد نشده است. شما اولین نفر باشید که نظر می دهید.